Monday, February 25, 2002

ლევან ლომიძის ბლუზ-ჯგუფი რუსულ სცენას იპყრობს

ათი წლის წინ მოსკოვში სამუშაოდ გადასულ ქართველ მუსიკოსს, ლევან ლომიძეს მისი ქართველობა ეამაყება. მისი თქმით, რუსებს ქართული კულტურა ძალიან მოენატრათ. ლევანის ჩამოყალიბებული ჯგუფი Blues Cousins უზარმაზარი პოპულარობით სარგებლობს. ლევან ლომიძე რუსეთის ერთ-ერთ საუკეთესო გიტარისტად დაასახელეს. სულ ახლახანს მოსკოვში ძალიან დიდი, 80 000-იანი ტირაჟით გამოვიდა ფირფიტა „რუსეთის საუკეთესო გიტარისტების კრებული“, სადა ჯგუფ Blues Cousins-ის კომპოზიცია „უძილო ღამე“ შევიდა, რომელიც ლევანიმ დაწერა.

---------------------------
მცირე პრეს-დოსიე
---------------------------
ლევან ლომიძე 1964 წელს თბილისში დაიბადა. დაამთავრა 52-ე საშუალო სკოლა და „გეპეი“. პროფესიით ენერგეტიკოსია. 80-იანი წლების დასასრულსა და 90-იანების დასაწყისში ჰყავდა ჯგუფი „პრიზი“. უკრავს მოსკოვურ ჯგუფ Blues Cousins-ში. რუსეთში აღიარეს ერთ-ერთ საუკეთესო გიტარისტად. მის ბოლო ალბომს ჰქვია Hoochie Coochie Man, რომელიც პრეზიდენტ პუტინის სტუდიაშია ჩაწერილი. ჰყავს მოსკოველი ქართველი მეუღლე და სამი შვილი.
-------------
----------------------------------------------

გიტარისტმა და ვოკალისტმა ლევან ლომიძემ თბილისში 80-იანი წლების მიწურულს ჯგუფი „პრიზი“ ჩამოაყალიბა, რომელსაც ქართველი მსმენელი იცნობს სიმღერებით: „ქალაქი ღამით“, „დუმილის დრო“ და სხვა. 1992 წელს ფირმა „მელოდიამ“ აღნიშნული კოლექტივის ვინილის ფირფიტა (LP) გამოსცა სახელწოდებით „ღამის ქალაქი“. ჩემის აზრით, ამ შესანიშნავი ალბომის გამოსვლის შემდეგ ტელერეჟისორმა გიორგი ებრალიძემ მასში შესული სიმღერების მიხედვით მუსიკალური ვიდეოფილმი გადაიღო, რომელიც „მეორე არხმა“ რამდენჯერმე აჩვენა. ჯგუფმა „პრიზიმ“ მოღვაწეობა იატაკქვეშეთში დაიწყო და დროთა განმავლობაში პოპულარობის მოპოვება შეძლო. მათი მელოდიური სიმღერები მსმენელისთვის ადვილი დასამახსოვრებელი იყო და, შეიძლება ითქვას, ქართულ მეინსტრიმს, კიდევ რამდენიმე ჯგუფთან ერთად, სწორედ „პრიზიმ“ ჩაუყარა საფუძველი. თუმცა ეს პროცესი, სამწუხაროდ, საქართველოში არსებული სოციალურ-პოლიტიკური მოვლენების გამო შეჩერდა.

Monday, February 18, 2002

შენი ერთგული მე, იმანო, შიმანო, ჩვიმანო... და თქიმანოც

ახალი ქართული ენის საფუძვლები ზაზა ხუციშვილისა და მამუკა ონაშვილის შემოქმედებაში

დადგა ახალი საუკუნე, უფრო მეტიც, ახალი ათასწლეული და პოეტებსა და მუსიკოსებს უკვე „საუკუნის ნოსტალგია 2“ მოეძალათ. ჰოდა, თავს ძალა დაატანეს და შეეცადნენ, რამე ნოსტალგიის მაგვარი გრძნობის აღმძვრელი შეექმნათ, მაგრამ როგორც გასულ საუკუნეში იტყოდნენ, კოვზი ნაცარში ჩაუვარდათ და ახალი საუკუნის შესაფერ მეთოდებს მიმართეს. ასე წერა კი ძალზედ ადვილია – აიღებ რომელიმე დასავლელი ვარსკვლავის პოპულარულ მელოდიას, მოარგებ რამდენიმე ქართულ სიტყვას. ამ საქმეში, როგორც წესი, გამოიყენება სიტყვები „მე“, „შენ“, „ის“, „ცრემლი“, „სევდა“, „წვიმა“, „ლოდინი“ და ზოგჯერ „ლოგინიც“ კი... თუმცა ეს ბანალურობანი მხოლოდ რიგით, საშუალო ნიჭის მქონე ავტორებს ახასიათებთ. ჩვენს მიერ განსახილველი სიმღერის შემთხვევაში კი საქმე გვაქვს ჭეშმარიტად ტიტანური სულისა და ათასწლეულებრივი გაქანების ნოვატორთან.



















იგავმიუწვდომელია პოეზიის ძალა. პოეტის გენიას ძალუძს სული შთაბეროს ეპოქებსა და ერებსაც კი. და რაოდენ სასიხარულოა, როდესაც ამგვარი საუკუნის შედევრები აგერ, ჩვენს გვერდით, ჩვენს მშობლიურ დედაქალაქში იქმნება. რა ბედნიერებაა იმის შეგრძნება, რომ კაცი, რომელიც მომავალ საქართველოს გააცისკროვნებს და ბუმბერაზი მხრებით ატარებს მის აწმყოსა და მომავალს, გაისიგრძეგანებს მის სატკივარს, იმ ქუჩებში დააბიჯებს, რომელსაც ჩვენ ასე უმოწყალოდ ვტკეპნით.

Wednesday, February 13, 2002

რატომ არ აფრენენ ქართველი როკ-მუსიკოსები

„დამპალი ვაშლის გამყიდველები“ და სოციალური მუსიკა

[რამდენად სოციალურია და პრობლემური დღევანდელი თანამედროვე მუსიკა]

მუსიკა, რომელსაც დღეს ჩვენ თანამედროვეს ვეძახით, მარტივი საცეკვაო მელოდიების სინთეზით შეიქმნა. მასობრივ მუსიკას, რომელიც შემდეგ ახალგაზრდების ერთგვარ მოძრაობად იქცა, გასული საუკუნის 50-იან წლებში ჩაეყარა საფუძველი. თუმცა, 60-იან წლებში, თუნდაც „ბითლზისა“ და „როლინგ სტოუნზის“ შემოქმედებამ ტრადიციული არასერიოზული დამოკიდებულება თანამედროვე მუსიკის მიმართ, რადიკალურად შეცვალა.

ახალგაზრდებისთვის ახლადშექმნილი როკ-ენ-როლის მოსმენა ერთგვარ ამოსაცნობ ნიშნად იქცა, – თუნდაც, მათი ჩაცმულობიდან, თმების ვარცხნილობიდან გამომდინარე. მუსიკაში გაჩნდა დიდი პროტესტი სოციალური გარემოს მიმართ, რომელიც მკვეთრად აისახა მისი ჟღერადობის დამძიმებით ან შინაარსის გართულებით. მუსიკოსები ამღერდნენ გლობალურ და სოციალურ პრობლემებზე. მაგალითად, ჰიპები ეწინააღმდეგებოდნენ ყოველგვარ ძალადობას, ომს, რასობრივ დისკრიმინაციას და ა.შ. ეს ყველაფერი კი ვიეტნამის ომის ფონზე ხდებოდა. მსგავსი პროცესები დატრიალდა და მძლავრი საპროტესტო ტალღა ააგორეს 70-იანი წლების ბოლოს პანკებმა, რომელთაც უარყვეს ყველანაირი პოლიტიკური ღირებულებები და საყოველთაო ანარქიას დაუჭირეს მხარი. მაგრამ ნათქვამია: „არ არსებობს კვამლი უცეცხლოდ“. მათი ნიჰილიზმის აღზევება დაემთხვა დიდი ბრიტანეთის ფინანსურ და პოლიტიკურ კრიზისს, აგრეთვე, სულიერ შიმშილს თავად მუსიკაში, სადაც პოპის ერთ-ერთი ჟანრი, „დისკო“ გახდა ყველაზე პოპულარული კომერციის წყარო.

ძალიან მძლავრ პროტესტს დაუდო სათავე კომუნიზმის დასამარებამ, როდესაც 70 წლიან მონობაში მყოფი მოსახლეობა თავდაპირველად გაურკვეველი სიტუაციის, შიშველი რეალობის, შიმშილისა და დიდი სოციალური პრობლემების წინაშე აღმოჩნდა. ამას თან ისიც დაერთო, რომ მათ პირველად მიეცათ შანსი, ხმამაღლა გამოეხატათ საკუთარი თავისუფალი აზრი. ძალიან საინტერესო ჯგუფები გამოჩდნენ ყოფილ საბჭოთა ქვეყნებში, მათ შორის, საქართველოში. ჯერ კიდევ „პერესტროიკის“ დროს ერთ-ერთი პირველი ქართველი მეამბოხე დადა დადიანი (ჯგუფი „ტაქსი“) სიმღერაში „ზამთარი“ ყვიროდა: „მე მინდა კაცს, რომელიც ყვირის ჰქონდეს რწმენა, მე მინდა ერს, რომელიც ლპება, ჰქონდეს გონება“. პროტესტული მუხტი არ აკლდათ: ლადო ბურდულს, ირაკლი ჩარკვიანს, „აუტსაიდერს“, ქიშოს და სხვებს.

Tuesday, February 12, 2002

მუსიკა ადამიანის სხეულიდან

ჯგუფ „პინკ ფლოიდის“ ერთ-ერთმა დამაარსებელმა როჯერ უოტერსმა ჯერ კიდევ 1970 წელს ჩაწერა საინტერესო ალბომი ასევე საინტერესო სახელწოდებით „მუსიკა სხეულიდან“. ამ ალბომში მან მელოდიებში ააჟღერა ადამიანის სხეულისმიერი ბგერები (ცხვირის მოხოცვა, ხვრინვა, გაზის გაშვება, სლოკინი, სიცილი და ა.შ.). ალბომის ყურადღებით მოსმენისას მსმენელი ამ მუსიკაში ადამიანის ძილის მდგომარეობასაც აღმოაჩენს. მელომანმა, შესაძლოა, მოისმინოს როგორ მოძრაობს მძინარე ადამიანის სხეულში სისხლი, როგორ მუშაობენ საჭმლის მომნელებელი ორგანოები და კიდევ მრავალი სხვა. ეს ამ უდავოდ ნიჭიერმა მუსიკოსმა სხვადასხვა ინსტრუმენტებისა და გუნდური სიმღერის საშუალებით მოახერხა. მიუხედავად ამისა, მუსიკის ავტორს პრეტენზია არა აქვს, გადმოსცეს ადამიანის სულიერი ან მშვინვიერი მდგომარეობა.

ეს შესანიშნავი მუსიკალური ქმნილება უსაფუძვლოდ არ გამხსენებია. ამას წინათ სადღაც ამოვიკითხე, რომ მეცნიერებმა შეძლეს ადამიანის უჯრედის „მოსმენა“. აღმოჩნდა, რომ თითოეულ ადამიანს საკუთარი მუსიკა ჰქონია. იმავე მეცნიერებმა განაცხადეს, რომ თურმე ცხოველების და მცენარეების უჯრედებიც „მღერიან“, მაგრამ ეს მელოდიები თავისი მუსიკალურობითა და ჰარმონიით ბევრად ჩამოუვარდებიან ღვთის ხატად და მსგავსად შექმნილი ადამიანის მუსიკას. ასეა თუ ისე, ალბათ, სასიამოვნო ფაქტია, რომ თითოეული ჩვენგანი უნიკალური ინდივიდუალური მუსიკის მატარებლები ვყოფილვართ, რომელიც ისევე განუმეორებელია, როგორც გენები ან თითის ანაბეჭდები. მათ, აგრეთვე, დაადგინეს, რომ თითოეულის შინაგანი მუსიკა (მოდით, ასე ვუწოდოთ) თავად პიროვნების ხასიათსა და განწყობილებაზეა დამოკიდებული, ანუ პირქუში ადამიანი შესაბამის მუსიკას „ატარებს“, ხოლო ნათელი – ნათელს და ა.შ. მნიშვნელობა ჰქონია დაღლილობას, ძილის მდგომარეობას. კიდევ მრავალი ფაქტორით ყოფილა განპირობებული ადამიანის შინაგანი მუსიკის ჟღერადობა, რიტმიკა და ჰარმონია. მეცნიერებმა აღნიშნეს, რომ გენიოსი კომპოზიტორები ის ადამიანები არიან, რომელთაც თურმე მეტ-ნაკლებად ძალუძთ საკუთარი შინაგანი მუსიკის მოსმენა და მერე გადმოცემა. იმასაც დავამატებ, რომ ადამიანის უჯრედის ამ თვისების ერთ-ერთმა აღმომჩენმა ამის შემდეგ მეცნიერება მიატოვა და მონასტერში წავიდა.

მეცნიერები, ალბათ, მალე შეუდგებიან ადამიანის შინაგანი მუსიკის მოსასმენი ხელსაწყოს გამოგონებას. მომავალში, იმედია, ყველას ექნება ასეთი უოქმენის მსგავსი აპარატი, რომლის საშუალებითაც ერთმანეთის მუსიკის მოსმენა გახდება შესაძლებელი. მომავლის ზოგიერთი ადამიანი, სავარაუდოდ, იმეგობრებს მასთან, ვისი შინაგანი მუსიკაც მოეწონება და ამაში გასაკვირი არაფერი იქნება. დღესაც ბევრი ადამიანი (თუნდაც ე.წ. თინეიჯერი, ანუ ყმაწვილი) ხომ მუსიკალური გემოვნების მიხედვით არჩევს მეგობრებს.

და, წარმოიდგინე, შენ, ჩემო მეგობარო, გაიცანი (ან გაგაცნეს) ადამიანი, რომელსაც არ იცი რაზე ელაპარაკო გაცნობის პირველ წუთებში. შენ უფლება გექნება სთხოვო მას, მოგასმენინოს მისი შინაგანი მუსიკა (ალბათ, ასეთი ეტიკეტი დამკვიდრდება). დარწმუნებული იყავი, თუკი ახლად გაცნობილი პიროვნება ამაზე დაგთანხმდა, შენ მოუსმენ ყველაზე ნაღდ მუსიკას და არა ფონოგრამას ან კომპიუტერით გასწორებულ ხმას. ალბათ, ეს იქნება ყველაზე ადამიანური მუსიკა, რაც კი ცხოვრებაში მოგვისმენია ყოველგვარი ინსტრუმენტებისა და ვოკალის გარეშე. ამის შემდეგ, საკუთარ მუსიკასაც მოასმენინებ და შესაძლოა, თქვენ კარგი მეგობრები გახდეთ.

არ არის გამორიცხული, პატარა ქართველმა გოგონებმა შინაგანი მუსიკის დახმარებით შეარჩიონ საკუთარი მომავალი საქმროები, ან პირიქით, პატარა ქართველმა ბიჭუნებმა – მომავალი საცოლეები. ამით ძალიან დიდი პრობლემა მოგვარდება, რომელიც დღეს ზოგიერთს გადაუჭრელად ეჩვენება. მერე, ალბათ, ჩვენს საოჯახო ლექსიკონში გაჩნდება ასეთი წინადადებები: „რაღაც შენი შინაგანი მუსიკა არ მომწონს, არ ჟღერს ისე, როგორც საჭიროა, სასწრაფოდ მითხარი დღეს ვისთან ერთად იყავი?“ ან: „დედი, ჩემი მუსიკა დღეს, რაღაც არაჰარმონიულად ჟღერს, მოდი, არ წავალ რა სკოლაში, თორემ შესაძლოა ორიანი მივიღო“, ან თუნდაც ასეთი: „გუშინ ისეთ კარგ ხასიათზე ვიყავი, ძაან მაგარი მუსიკა მქონდა და ჩავწერე კიდეც. თუ გინდა მოგასმენინებ“ და ა.შ.

საინტერესოა, ჩვენ, მასობრივ ფსიქოზში მცხოვრები ქართველები დღეს როგორ შინაგან მუსიკას ვატარებთ? სანამ აღნიშნულ აპარატს გამოიგონებდნენ, ისევ იძულებულები ვიქნებით ვუსმინოთ იმას, რაც ირგვლივ ჟღერს ანუ რაც მასობრივია და რის მოსმენასაც ჯერჯერობით გვაიძულებენ ტელეეკრანებიდან, რადიოდან და მარშრუტკებში.

მაგრამ, ვაითუ შინაგანი მუსიკის მოსასმენ აპარატს შინაგანი ხმის გამსწორებელი, ანუ „ჰარმონიზატორი“ დაუყენონ, რათა ადამიანებს არ შეეშინდეთ თავიანთი ან ერთმანეთის მუსიკის. ასე თუ მოხდა, გამოვა, რომ სრულიად ახლებურ, „შინაგან“ ტყუილში ვიცხოვრებთ.

Monday, February 11, 2002

ქართული როკის მამა გამოუსწორებელი ოპტიმისტი ყოფილა

ბაჩი ქიტიაშვილი: „შესაძლოა, მე ამას ვერ მოვესწრო, მაგრამ მჯერა, რომ ქართული გენი ყველას გააოცებს“

თანამედროვე ქართული მუსიკის ერთ-ერთ ლეგენდას, ქართული როკის მამას, გიტარისტ ბაჩი ქიტიაშვილს თბილისში როკ-მუსიკის ყველა მოყვარული იცნობს. მისი ჯგუფი „ბერმუხა“ 1965 წლიდან არსებობს და დღემდე დიდი პოპულარობით სარგებლობს. ალბათ, ბევრმა არ იცის, რომ „ბერმუხა“ თავის დროზე ერთადერთი დამოუკიდებელი მუსიკალური ჯგუფი იყო, რომელიც მაშინდელი რეჟიმის იდეოლოგიას უპირისპირდებოდა როგორც მუსიკით, ისე ცხოვრების წესით. მოგვიანებით, 70-იან წლებში უკვე გაჩდნენ მსგავსი კოლექტივები, რომლებიც რა თქმა უნდა, გულზე არ ეხატებოდა კომუნისტურ რეჟიმს. ჩვენი საუბარი სწორედ ამ თემით დაიწყო.

-----------------------------
მცირე პრეს-დოსიე
-----------------------------
ბაჩი ქიტიაშვილი არ გვიმხელს დაბადების ზუსტ თარიღს, ამბობს, რომ გიტარისტ კარლოს სანტანას ასაკისაა. დამთავრებული აქვს მუსიკალური სასწავლებელი გიტარის განხრით. თუ რომელი, ამასაც არ ამხელს. დაკვრა ასწავლა ვასილ ხუციშვილმა, ხოლო საერთოდ მუსიკა – ვაგიფ მუსტაფა ზადემ. „ბერმუხა“ პირველ კონცერტებს ატარებდა ნავთლუღის კლუბში. მიაჩნია, რომ გიტარისტს უნდა ჰქონდეს ბლუზისა და ესპანური სკოლის ზეგავლენა. ჯერჯერობით არც ერთი ალბომი არ ჩაუწერია. აცხადებს, რომ ცხოვრებაში მუსიკის გარდა სხვა საქმიანობას არ გაჰკარებია. ჰყავს სამი შვილი და შვილიშვილები (რაოდენობას არ ამხელს).
 

---------------------------------------------------------

– შეგიძლიათ თუ არა, „ბერმუხას“ დისიდენტური ჯგუფი უწოდოთ?

– რა თქმა უნდა, მარტო „ბერმუხა“ კი არა, იმ დროის სხვა ჯგუფებიც დისიდენტები იყვნენ. მიუხედავად ამისა, მაინც „ბერმუხაზე“ კეთდებოდა აქცენტი ანუ ჩვენზე ათითებდნენ: აი, ესენი აფუჭებენ და რყვნიან ახალგაზრდებსო. ჩვენს დისიდენტობას ცხონებული გია ჭანტურია და სხვა პოლიტიკოსებიც აღნიშნავდნენ.

Tuesday, February 5, 2002

ყველაფერი „უ“ და სამწუხაროდ, არაფერი ქართულ პოპსაში

აჩუქეთ სატრფოს ელექტრობურღი, დატკბით მამალოს წუწნით და უსმინეთ თამუნა ამონაშვილს

ეპიგრაფი

... როგორც იქნა განვვითარდით! აღარა ვართ ბანძები! რამდენი სუპერმარკეტი გვაქვს, რამდენი „ფირმა“ მაღაზია! რა მანქანებით დავდივართ!. როგორც იქნა შევაბიჯეთ ევროპაში ფეხი! ჩვენი, ეროვნული ტელევიზიები გვაქვს! არადა, ვინ იფიქრებდა, რომ ამდენს შევძლებდით, ვინ დაიჯერებდა 10-15 წლის წინ, რომ აღარც „რუსულებს“ მოვუსმენდით, აღარც „ინგლისურებს“ და პირდაპირ ქართულად ჩავაპაპს-ჩავასოულებდით... მოკლედ, რაღა ბევრი მტკიცება უნდა, მაგრა წავედით წინ, აღარა ვართ ჩამორჩენილები... (ნაწყვეტი გაუთვითცნობიერებელი და ოპტიმისტურად განწყობილი საშუალო ქართველის ფიქრებიდან)

პროლოგი

დღეს მართლაც ბევრი გამოხატავს კმაყოფილებას იმის გამო, რომ ქართველებმა მოვახერხეთ და ჩვენს ქვეყანაში რუსული პოპ-მუსიკის შემოჭრა შევაჩერეთ, შევცვალეთ რუსული პროდუქცია ქართულით. ამით არა მხოლოდ „ჩვეულებრივი“ (ანუ საქმეში ღრმად ჩაუხედავი) ადამიანია გახარებული, არამედ ბევრი ისეთი პიროვნებაც, რომელიც უშუალოდაა შოუბიზნესის ორომტრიალში ჩართული და აქედან გამომდინარე, ამ საქმის მეტი ცოდნაც მოეთხოვება.

თუ ქართული პოპ-მუსიკის არსებობა თავისთავად დიდი საქმეა და ჩვენს თვითმიზანს წარმოადგენს, მართლაც კარგად ყოფილა ჩვენი საქმე (!), მაგრამ, თუკი სიმღერის მოსმენისას არა მხოლოდ იმას მივაქცევთ ყურადღებას, ქართულადაა იგი თუ ნამღერი, რუსულად თუ მოზამბიკურად, არამედ იმასაც დავაკვირდებით, თუ რამდენად გემოვნებითაა იგი შესრულებული, რამდენად შინაარსიანია ტექსტუალურად თუ მუსიკალურად; რამდენად საინტერესოა ან ყველაფერს რომ თავი დავანებოთ – ხარისხიანი... თუ ამ ყველაფერზე ყურადღებას გავამახვილებთ, ადვილად მივხვდებით არც ისე სასიხარულოდ გვაქვს საქმე, როგორც ბევრს ჰგონია.

Monday, February 4, 2002

ავი ფანტასმაგორია

დღეს დილით, როცა ტელევიზორში Mtv-ზე ახალ კლიპებს ვუყურებდი, მომეჩვენა, რომ ისინი უკვე მოძველდა. ძალიან სექსუალური, ნახევრადშიშველი მომღერალი ქალი ძველმოდური მომეჩვენა, მიუხედავად იმისა, რომ თანამედროვე რიტმებზე მღეროდა და უკანალსაც ტაქტში იქნევდა. ტელევიზორის ეკრანს ფერები მოვაშორე და ცხადად ვიგრძენი, რომ ეს ახალთახალი სიმღერა უკვე ძველ ჰიტად იქცა და უცნაური ნოსტალგიაც კი მომეძალა. ამ მომხიბვლელი, სექსუალური მომღერალი ქალის ღია ნაცრისფერ თვალებში სევდა ამოვიკითხე.

როდესაც ეკრანზე მეორე არანაკლებ ენერგიული ახალი სიმღერა გაეძრო, იგივე შეგრძნება დამრჩა. გამოსახულება გავაფერადე, მაგრამ ნურას უკაცრავად, ეს კლიპი ისედაც შავ-თეთრი ყოფილა. შთაბეჭდილება დამრჩა, რომ დღევანდელი მომღერლები ამ ახალ ჰიტებში რაღაცას ემშვიდობებოდნენ.

ფანტაზია დავძაბე, თვალები დავხუჭე და დროში 50 წლით – 2052 წელში გადავინაცვლე. როდესაც თვალები გავახილე გამახსენდა, რომ 50 წლის წინ რაღაც მოხდა. ტელევიზორი ისევ Mtv-ის უჩვენებდა. საათნახევრის განმავლობაში ეკრანისთვის თვალი არ მომიწყვეტია და გავოცდი. ასეთი სიმშვიდე სიმღერებში არც კი მახსოვდა თუ არსებობდა. ქალები კვლავ ლამაზები იყვნენ, მაგრამ აღარ ჰქონდათ გაშიშვლებული სხეულის პიკანტური ნაწილები. ისინი წყნარი, არავნებიანი სახეებით აუღელვებლად უმღეროდნენ თავიანთ სატრფოებს. მსგავსად იქცეოდნენ მკაცრ სტილში ჩაცმული ბიჭებიც. სადღა იყო ხმაურიანი მუსიკა, ელექტროგიტარები?!
 
ფანჯარასთან მივედი, გადავიხედე და თვალში არაბუნებრივი სიმშვიდე მეცა. ლარივით გაჭიმულ პროსპექტზე უხმაუროდ დაჰქროდნენ ალბათ მზის ენერგიაზე მომუშავე, ეკოლოგიურად სუფთა მსუბუქი მანქანები და მინიბუსები. ცაში კი კოხტა პლანერები დანარნარებდნენ.

შენობიდან ქუჩაში გამოვედი. პირველივე შემხვედრმა მამაკაცმა შლაპა მოიხადა და თავი დამიკრა. შეცბუნებულმა თავის დაკვრითვე ვუპასუხე. თითოეული შემხვედრი თბილისელი: ქართველი, ებრაელი, სომეხი თუ რუსი მიღიმოდა. მოკრძალებულად ჩაცმული ლამაზი გოგონები თავაზიანად მესალმებოდნენ. ავნერვიულდი რა ხდება მეთქი და გამახსენდა, რომ სიგარეტი შინ დამრჩა. დიდ გასტრონომში შევედი სიგარეტს ვიყიდი მეთქი, მაგრამ „რა სიგარეტი, რის სიგარეტი? ასეთი რამ არც კი გამიგიაო“ – მომიგო 17-ოდე წლის პირზე ღიმილმფინარე გამყიდველმა გოგონამ. აქ კი უკვე სერიოზულად ავღელდი და ხმამაღალი გინება დავიწყე. ყველა გაკვირვებული შემომცქეროდა თითქოს მათთვის გაუგებარ ენაზე ვლაპარაკობდი. წესრიგის დარღვევისათვის ორმა გაღიმებულმა, მაგრამ მუტრუკმა პოლიციელმა გარეთ გამომაცილა და გზა მშვიდობისა მისურვა.

გულის გადასაყოლებლად კინოთეატრში შევედი. ბატიბუტი და რატომღაც მწვანე ფერის „კოკა-კოლა“ უფასოდ ავიღე და შუა რიგებში მოხერხებულად დავჯექი. საშინლად მოსაწყენი ფილმი ვნახე შეყვარებულებზე, თუმცა დარბაზში ანშლაგი იყო. კინოსურათი ქართულ ენაზე გადიოდა და მთელი ფილმის განმავლობაში მიჯნურები რაღაც გულისამრევად ამაღლებულ გრძნობებზე საუბრობდნენ. ერთი ხმამაღალი სიტყვაც კი არ დასცდენიათ, ჩხუბსა და ალიაქოთზე ხომ ზედმეტია ლაპარაკი. იმ დროს, როდესაც მთავარი გმირები საკურთხევლის წინ იდგნენ და ჯვარს იწერდნენ, კინოთეატრის დარბაზში ჩემს გვერდით მჯდომი ქალები და გოგონები ატირდნენ. ქორწინების შემდეგაც კი ცოლ-ქმარს ერთმანეთისთვის არ უკოცნიათ, უფრო მეტიც, არც კი გაკარებიან ერთმანეთს. ფილმის მიწურულს კი ისინი ხელოვნური განაყოფიერების კლინიკაში მივიდნენ და ქერა გოგონა შეუკვეთეს. როდესაც ბედნიერი ქმარი მეუღლეს ლოყაზე ნაზად ეამბორა, დარბაზში ისეთი ქვითინი ატყდა, კინაღამ გული ამერია.

თავი ცუდად ვიგრძენი. ამდენი დაღრეჯილი მშვიდობიანი და თავაზიანი ადამიანის დანახვას წყობიდან გამოვყავდი. სახლისკენ წამოვედი და 50 წლის წინანდელ თბილისზე ვოცნებობდი. ჩემი ყურადღება გრანდიოზულმა სარეკლამო დაფამ მიიპყრო, სადაც უზარმაზარი ასოებით ეწერა: „მსოფლიოს მოქალაქეებო, გილოცავთ საერთაშორისო ტერორიზმზე გამარჯვების 50 წლისთავს“! აი, თურმე რა დაემართა ამ ხალხს – გავიფიქრე ჩემთვის და ირგვლივ მიმოვიხედე, სადაც საოცარი სიმშვიდე იყო გამეფებული. ქუჩებში აღარავინ არღვევს წესრიგს, აღარ სვამენ, აღარ ეწევიან. უკვე მომწყინდა აბსოლუტური ჰარმონია. ჩემს დაწყევლილ, მაგრამ ამავე დროს დალოცვილ არაადამიანურ დროში მომინდა დაბრუნება.

როდესაც დავბრუნდი, სული მოვითქვი და სიგარეტიც გავაბოლე. ოღონდ მითხარით, ჩემს აქ არ ყოფნაში ოსამა ხომ არ დაუჭერიათ?