„რა ენა წახდეს, ერიც დაეცეს...“ – ბრძანა თავის დროზე გრიგოლ ორბელიანმა. არ ვიცი, ამჯერად რამდენად კისერ და კინჩხ-მოტეხილები ვართ, მაგრამ ინგლისური სიტყვების ყოველ მეორე წინადადებაში ჩასმით და ამით თავის მოწონებით, მასობრივ გაქაჯებასთან ნამდვილად ახლოს ვართ. ქაჯუნიები გვყვანან პატარები და დიდები – თვით სახელმწიფო მოხელეებს შორისაც კი. ადრე, ჯერ კიდევ რუსეთის იმპერიაში, მერე კი საბჭოთა კავშირში ჩვენს ენაში უცხო სიტყვები შემოიჭრა და ბევრი რუსული სიტყვა სალაპარაკო ენაში დამკვიდრდა. მიუხედავად იმისა, რომ რუსული იმ ქვეყნის სახელმწიფო ენა იყო, ქართველები ეწინააღმდეგებოდნენ ენის გარუსულებას. თუმცა მაშინ არსებობდა ადამიანების კატეგორია, რომელთათვის რუსულად საუბარი და ბევრი რუსული სიტყვის მშობლიურ ენაში ჩატენა, ერთგვარად პრესტიჟული და მისი „მაღალი დონის“ მაჩვენებლობის სიმბოლოც კი იყო. „სტოლი“, „სტაქანი“, „პეპელნიცა“, „შკაფი“, „პოლი“, „კუხნა“ (და კიდევ სხვა მრავალი) ის სიტყვებია, რომელთაც ქართული შესატყვისი ჰქონდა და აქვს, მაგრამ რუსულმა ექსპანსიამ ბევრს კინაღამ გადაავიწყა. ქართული ენის სადარაჯოზე ქართველი მწერლები, ჟურნალისტები და რადიო-ტელევიზიის მუშაკები დადგნენ. თუმცა ზოგიერთი მატრაკვეცა თანამოქალაქე არც მაშინ კადრულობდა მშობლიურ ენაზე ლაპარაკს და რუსულად მუსაიფს ამჯობინებდა.
დაახლოებით 8-9 წლის წინ ამერიკელებმა ქართული ჯარის „წრთვნისა და აღჭურვის პროგრამა“ წამოიწყეს და ჩვენმა ქვეყანამ მზერა ჩრდილოეთიდან დასავლეთისკენ გადაიტანა. ყველას პირზე ეკერა „ამერიკელები მოდიან“, „რაღაც აუცილებლად გვეშველება“ და ა. შ... მახსოვს, ერთი ჩემი ნაცნობი ისეთი აღფრთოვანებული იყო ამერიკასთან მჭიდრო ურთიერთობის დაწყებით, კმაყოფილებას ვერ მალავდა და განუწყვეტლივ ამ ფაქტზე საუბრობდა. ხშირად იმეორებდა, როგორ საჭიროა დღეს, ამ გაგანია გლობალიზაციისას, ინგლისურის ცოდნა და გვარწმუნებდა, რომ თავის ჯერ არდაბადებულ ბავშვს აუცილებლად ასწავლიდა ინგლისურს. რა თქმა უნდა, ამ სურვილში არაფერი უცნაური არაა, თუმცა მან საუბრის ბოლოს დასძინა, რომ ერჩივნა ბავშვს ინგლისური ენა უფრო კარგად ესწავლა, ვიდრე მშობლიური! თან ეს ცხოვრებისადმი „პრაგმატული“ დამოკიდებულებით ახსნა. ამერიკელ სამხედროთა ზემოთხსენებულ პროგრამამდე საზოგადოებაში თანდათან ისედაც მკვიდრდებოდა აზრი, რომ ინგლისურის და კომპიუტერის გარეშე, ადამიანს პერსპექტივა არ აქვს. მართლაც, დღეს კარიერის გასაკეთებლად ეს ორი რამ აუცილებელია და ამაზე არავინ დავობს. თუმცა რატომ უნდა მოხდეს ეს ყველაფერი საკუთარი ენის დაკნინების ხარჯზე, ცოტა გაუგებარია.