Monday, October 11, 1999

როკ-მუსიკოსებმა დღევანდელზე უკეთესად ხვალ უნდა დავუკრათ

პატივცემულო მკითხველო. ჩემს გვერდზე შენ ხშირად ეცნობი, ცოტა არ იყოს, უცნაურ ადამიანებს, რომელთა მსოფლმხედველობაც ხშირად არ ემთხვევა საზოგადოებაში გავრცელებულ შეხედულებებს, მაგრამ ჩემთვის მისაღებია სებასტიან როკ შამფორის (ფრანგი მწერალი 1740-1794) გამონათქვამი: „ყოველი გავრცელებული იდეა, საყოველთაოდ მიჩნეული შეხედულება, რაკიღა მოსაწონი გამხდარა უმრავლესობისთვის – სულელურია“. ადრე, ასეთ ადამიანებს არ აჭაჭანებდნენ არც გაზეთის ფურცლებზე, არც რადიო-ტელევიზიის ეთერში, მაგრამ, ალბათ, რაც ყველაზე საოცარია, ისინი საკუთარ თავს არც ერთ ვარიანტში უცნაურად არ მიიჩნევენ, უბრალოდ, გრძნობენ, რომ განსხვავებულები არიან. ზოგიერთი უცნაური კაცის ნიღაბს ატარებს, მაგრამ მისი ნამდვილი სახე გულისამრევია. მე მოხარული ვარ, რომ ჩემი თაობის ადამიანები, რომელთაც ადრე გიჟებს, არასერიოზულებს და შეშლილებს ეძახდნენ, ახლა იატაკს ზემოთ ამოვიდნენ და საკუთარ სახეს სრულიად აჩვენებენ. ეს ნაღდად არაა ნიშნისმოგება, მაგრამ სასიამოვნო ფაქტია, რომ სახელმწიფო ტელევიზიის ძირითად ბირთვს ჩემი თაობის ახალგაზრდები წარმოადგენენ, მათ შორის ბევრი ძველი მეორეარხელი მეგობარია. ვფიქრობ, ეს პირველი სერიოზული გარღვევაა საქართველოს ტელევიზიაში, რომელიც მალე კანონზომიერი იქნება ყველა სფეროში.

ქართულ ალტერნატიულ მუსიკაში დაწყებულია იატაკქვეშეთში ჩასვლა. თუ ადრე იატაკქვეშეთში ყოფნა გამოწვეული იყო შესაბამისი გარემო პირობების გამო, დღეს ეს ფაქტი, ჩემი აზრით, შეგნებული ნაბიჯია. ლადო ბურდულის მიერ მოწყობილმა სამდღიანმა ფესტივალმა აჩვენა, რომ ქართული ალტერნატიული მუსიკა ჯერ არ დგას იმ დონეზე, რომ მას ფართო მასებმა უსმინოს, თუმცა, ამ ფესტივალზე ამ მიმდინარეობამ ხმამაღლა განაცხადა, რომ ის არსებობს და მას დანამდვილებით აქვს არსებობის უფლება და უნარი. საქართველოში ალტერნატიული მუსიკის გარდა ჟღერს როკის სხვა განშტოებებიც.

დღეს მინდა წარმოგიდგინოთ ჩემი თბილისელი კარგი მეგობარი, ირაკლი ზიბზიბაძე, ზედმეტსახელად „ზიბო“. ირაკლი გავიცანი 1991 წელს თბილისში. უფრო სწორად, ის ჩემმა თანაკურსელმა გამაცნო, რომელიც, აგრეთვე, თბილისელია. მას კვლავ ერთი წლის შემდეგ შევხვდი, როდესაც ტელეპროგრამა „კედელზე“ ვმუშაობდი. ზიბო იმ დროს ჯგუფ Stonehang-ში უკრავდა ბას-გიტარაზე. ის, საერთოდ, ბას-გიტარისტია. ამ შესანიშნავი ჯგუფის შესახებ ტელეკამერის წინ ვისაუბრე ირაკლისთან და ზაზა ნარსიასთან, ჯგუფ Stonehang-ის გიტარისტთან და შემქმნელთან ერთად. სამწუხაროდ, სხვადასხვა მიზეზების გამო ეს ჩანაწერი „კედელში“ ვერ მოხვდა. შემდეგ კი, ამ ჯგუფის ვიდეოკლიპი ხშირად ტრიალებდა „კედელის“ ჰიტ-პარადში. თბილისში ჩასვლისას, ირაკლის, თითქმის ყოველთვის ვხვდები. ის ცხოვრობს პატარა ქუჩაზე, რუსთაველის გამზირთან ახლოს. ახლა ჩამოვთვლი იმ ჯგუფების არასრულ სიას, სადაც ირაკლი უკრავდა: Badlam, Stonehang, ბაჩი ქიტიაშვილის ბენდი, Double Cross, Skyend და ა.შ. ამჟამად ის ორ ჯგუფში უკრავს. ესენია: „ვაკის პარკი“ და Young Undersun. ეს უკანასკნელი თავად ზიბოს პროექტია. ჯგუფის წევრებმა ჩაწერეს Mini CD, რომელშიც 4 სიმღერა შევიდა. ჩანაწერი დიდი პოპულარობით სარგებლობს მსმენელთა შორის. ძვირფასო მკითხველო, „ვაკის პარკის“ მოსმენა პრობლემა არაა, ალბომების შეძენა ქალაქის თითქმის, ნებისმიერ მუსიკალურ სავაჭრო წერტილში შეგიძლიათ, ხოლო ჯგუფ Young Undersun-ს მხოლოდ რადიოგადაცემა „შუაღამის გემის“ კაიუტებში გაეცნობით.

საუბარი, რომელსაც თქვენ ახლა წაიკითხავთ, ზიბოს ოთახშია ჩაწერილი სექტემბრის თვეში. ის შესანიშნავი რესპოდენტია. ლაპარაკობს მშვიდად, აზრიანად და გრამატიკულად გამართული ქართულით, ამიტომ, მისი საუბრის ფურცელზე გადატანა დიდ სირთულეს არ წარმოადგენს. დიქტოფონის ჩართვამდე ვკითხე რატომ უკრავდი და რატომ უკრავ მეთქი ამდენ ჯგუფებში, რაზეც ღიმილით მიპასუხა, რომ თბილისი ქრონიკულად განიცდის ბას-გიტარისტების ნაკლებობას, ამიტომ მოსვენება არა მაქვს სხვადასხვა ჯგუფებში მიწვევების გამო. სხვათა შორის, მას დედაქალაქში ერთ-ერთ ვირტუოზ ბასისტად მიიჩნევენ. ზიბომ დაუკრა როკის თითქმის ყველა მძიმე და არამძიმე, მიმართულებაში: მეტალში, ბლუზში, ჯაზში. დღეს ის 27 წლისაა. ჰყავს ძმა დათო, რომელიც დასარტყამ ინსტრუმენტებზე უკრავს ჯგუფ „მძიმე ჯვარში“.

– ზიბო, შენ, ძირითადად, მძიმე მუსიკას უკრავ. რატომ?

– ამ მუსიკაზე აღვიზარდე. ეს იმას ნიშნავს, რომ ძალიან მომწონდა. ახლა უკვე მძიმე მუსიკად ითვლება, ვთქვათ, Death Metal არ მაინტერესებს, მაგრამ ძალიან მომწონს თანამედროვე მძიმე მიმართულებები. მე მუსიკალურად ტრადიციული როკიდან გამომდინარე ვაზროვნებ.

– შენი საყვარელი ჯგუფები ჩამომითვალე...

– არის 5 ჯგუფი, რომელთაც მასწავლეს დაკვრა, როკ-მუსიკა და კიდევ ბევრი რამ. ესენი არიან: Grand Funk, Black Sabbath, Led Zeppelin, Pink Floyd და Deep Purple.

Sunday, October 3, 1999

თბილისის როკ ფესტივალი, 17-19 სექტემბერი (ნაწილი II)


18 სექტემბერი. მიუხედავად იმისა, რომ რამდენიმე თბილისური შემადგენლობა თავიანთი პრეტენზიების გამო, ამ დღეს ფესტივალს გამოეთიშა, ვფიქრობ, რომ 18 სექტემბერი შესანიშნავი დღე, უკაცრავად, ღამე იყო. თუკი პირველ დღეს დიდი დაძაბულობა და ნერვიულობა იგრძნობოდა როგორც ჯგუფებს, ასევე ორგანიზატორებს შორის. ამ დღისათვის ადამიანები ერთმანეთს უფრო დაუახლოვდნენ და უკვე ერთად სვამდნენ ლუდს. აღარ ნერვიულობდნენ, რომ ბარებში საღამოები თითქმის 2 საათის დაგვიანებით დაიწყო. სხვადასხვა ჯგუფის წევრები ტროტუარების კიდეებზე ისხდნენ და გიტარის თანხლებით ექსპრომტად შეთხზულ სიმღერებს ერთად ასრულებდნენ. 

საღამოს ლადო ბურდულმა გვაუწყა, რომ კაფე Earth Wind And Fire-მ უარი განაცხადა ჯგუფების მიღებაზე, რადგან ხმაურიანმა მუსიკამ თურმე მეზობლები შეაწუხა, ამიტომ შემსრულებლები ხელახლა გადანაწილდნენ. „ჩობას ჯაზ-როკ კაფეში“ მოხვდნენ: „ამორალი“, „კონტრაბანდა“, „აუტსაიდერი“ და Best History. დატვირთული იყო კიდევ ორი ღამის ბარი: Metro და Toucan Pub. დროდადრო ვახერხებდი ამ პაბებში შერბენასაც. „ჩობას ჯაზ-როკ კაფეში“ კი ფესტივალის მეორე დღე თბილისურმა „ამორალმა“ გახსნა. „ამორალის“ ფიქრიანმა სიმღერებმა ფიქრისმოყვარული, მცირერიცხოვანი მსმენელი ჩააფიქრა და შეზარხოშებულ მაყურებელთა უმრავლესობა აღაგზნო. ღამის ბარში იყვნენ ისეთებიც, რომლებიც აზრზე არ იყვნენ, რა ხდებოდა. ისინი მაგიდებთან ისხდნენ და კონცერტების მსვლელობისას ახერხებდნენ საუბარსა და საკვებ-სასმელის შეთვისებასაც.

ბესელა („კონტრაბანდა“)
„უზნეო“ და „ამორალური“ ბიჭები მშობლიური ეკონომიკის „დამაქცევლებმა“, ანუ „კონტრაბანდისტებმა“ შეცვალეს. სცენაზე ბესელა, იგივე ბესო რაზმაძე და მისი ჯგუფი „კონტრაბანდა“ გამოვიდა. მინდა აღვნიშნო, რომ არც ერთ ბარში, სადაც ფესტივალი მიმდინარეობდა, არ იყო შემაღლებული ადგილი მუსიკოსებისთვის, ე.ი. „სცენა“ ამ შემთხვევაში პირობითად შეგვიძლია ვუწოდოთ. არ შემიძლია აღვწერო ენერგიის ის ნიაღვარი, რომელიც ამ ბიჭებიდან წამოვიდა. მიუხედავად იმისა, რომ ბესელას და მის ჯგუფს აგერ უკვე 3 წელიწადია ვიცნობ, ამდენს მართლაც არ მოველოდი. ქუთაისში დაბრუნების შემდეგ „კონტრაბანდას“ ალბომს მოვუსმინე. ბესელა ჩემთვის ახალი თაობის შეუპოვარი მებრძოლია, რომელსაც აქვს მძლავრი პროტესტი ყოველგვარი დამყაყებულისა და ზოგადად სიბნელის მიმართ. სამწუხაროდ, ამ ალბომს ვერც ერთ მუსიკალურ მაღაზიაში ვერ შეიძენთ. „კონტრაბანდამ“ ძალზედ ექსპანსიურად იმუშავა. ბესელას, ბესო რაზმაძეს, ქუთაისელი მსმენელი კარგად იცნობს ტელეგადაცემა „ანარეკლიდან“, სადაც იგი ლაპარაკობდა, მღეროდა და ჰყვებოდა საკუთარ ზღაპრებს, „შუაღამის გემის“ კაიუტებში კი, ხშირად გაისმის მისი სიმღერები. „კონტრაბანდას“ ქუთაისში კონცერტი ჯერ არ ჰქონია.

***

– ბესელა, რა ხდება დღეს თბილისის მუსიკალურ სამყაროში? 

– თბილისში ამ მხრივ საქმე არის хреново, მაგრამ მაგის გამო თავს არ ვიკლავთ, ჩვენი პატარა ფინანსებით ვახერხებთ დაკვრას. ცოტას ვხერხავთ კიდეც და გვაქვს ორი პროგრამა: მძიმე და აკუსტიკური. როგორი სიტუაციაც იქნება ბარში, შესაბამის პროგრამას შევასრულებთ. მთლიანობაში თბილისში მუსიკა იკვრება და როკმოძრაობა ნელ-ნელა ქვემოთ ჩადის სარდაფებში. 

ლაშა გაბუნია და ბესელა
– ე.ი. ანდერგრაუნდში მიდის იმის ნაცვლად, რომ ზემოთ ამოვიდეს? 

– ჰო! იმიტომ, რომ მიწის ზემოთ წამოვიდნენ ისეთი საზიზღარი ე.წ. ჯგუფები, რომელთა სახელწოდებების ჩამოთვლისგან თავს შევიკავებ, ღირსადაც არ ჩავთვლი. მაგათ გამო ის ადამიანები, რომლებიც ნამდვილ, ნაღდ მუსიკას უკრავენ და გულსა და სულს აჩვენებენ მსმენელს, ჩაეშვნენ ქვემოთ. ესენი, სამწუხაროდ, ძალიან ვიწრო წრისთვის არსებობენ და მეგობრებისთვის ატარებენ კონცერტებს. ახლა, რა თქმა უნდა, უცხოელების ჩარევით, ეს 3 დღე ისეთი იქნება, როგორზეც ჩვენ, მუსიკოსები ვოცნებობდით. კარგია, რომ საზღვარგარეთიდან არიან ჩამოსული შემსრულებლები და ისინი ჩვენთან ერთად დაუკრავენ. ჩვენ, სამწუხაროდ, ყოველთვის არა გვაქვს საშუალება წავიდეთ იქ და დავესწროთ მათ კონცერტებს, მითუმეტეს დავუკრათ მათთან ერთად. ეს 3 დღე თბილისში დიდი ზეიმია და ყველანი ერთად ვზეიმობთ.

– რა ხდება შენს ჯგუფში? მას ისევ „ნეოკონტრაბანდა“ თუ ძველი, პირვანდელი სახელწოდება „კონტრაბანდა“ ჰქვია? 

– ჩემს ჯგუფს კვლავ „კონტრაბანდა“ ჰქვია. მისი შემადგენლობაა: ბესელა – ვოკალი (აკუსტიკურ პროექტში – გიტარა, ვოკალი), კახა გულიაშვილი – გიტარა, კოტე კალანდაძე – ბასი და რითმ-სექცია და გოგა სამხარაძე – დრამი. წელიწადზე მეტია, ჩვენ ერთად ვმუშაობთ. სხვათა შორის, არასოდეს მყოლია ერთი და იგივე შემადგენლობა წელიწადზე მეტხანს (აქ ბესელამ სამჯერ ზედიზედ გადააფურთხა, აქაოდა, არ გავითვალოო. ლ.გ.). 6 წლის განმავლობაში, რაც ჯგუფი არსებობს, მხოლოდ მე ვარ ერთადერთი ძველი და უცვლელი. თბილისში ვინც კი ინსტრუმენტს ხელი შეახო, ყველამ ჩემთან დაუკრა. ბოლო შემადგენლობა კი, კარგა ხანია, ერთმანეთს ვიტანთ. მე იმიტომაც ვუკრავ ამ ბიჭებთან ერთად, რომ, პირველ რიგში, ჩემი მაგარი ძმები არიან. კაცი თუ შენს გვერდით არ დგას, მისი დაკრულის დედა ვატირე! 

– მსოფლიოში გავრცელდა აზრი, რომ სხვა მუსიკალურმა მიმდინარეობებმა, თუნდაც ელექტრონულმა ტალღამ, რეივმა შეჭამა როკენროლი და აქედან გამომდინარე როკენროლი მოკვდა. ასეთი აზრი, ჩვენშიც არსებობს.