Friday, December 24, 1999

ყურადღება! ნახშირის ორმოები და მფრინავი ხვლიკები მოედო ქალაქს!

თუკი ჩვენი გაზეთის წინა ნომერში „L.G. სტენდის“ მკითხველები სრულიად ახალბედა როკ-ჯგუფებს გაეცანით, დღეს წარმოგიდგენთ ჯგუფ „ბუნკერს“, ქუთაისური როკის ერთგვარ ვეტერანს და „არქეოპტერ X“-ს, ჩემი აზრით, ჩვენი ქალაქის ერთ-ერთ ყველაზე საინტერესო, ახალგაზრდა ჯგუფს. ეს საუბრები შალვა ცხვედიანთან („ბუნკერი“-დან) და ტატო გრძელიძესთან („არქეოპტერ X“-დან) ჩავიწერე ქუთაისის სამხატვრო გალერეის ახალგაზრდულ ბარ „ათინათში“, რომლის თანამშრომლებსაც დიდ მადლობას ვუხდი.

„ბუნკერი“

„ბუნკერია“: შალვა ცხვედიანი – რითმ-გიტარა, ვოკალი; თამაზ ლეპერტი – ბასი და დათო ძიძიგური – დასარტყამები. ვესაუბრები ჯგუფის ფრონტმენს შალვას.

– ჯგუფი „ბუნკერი“ შევქმენით მე, ზური ახვლედიანმა და ჩვენმა ტყიბულელმა მეგობარმა, ვალერი მასლომ 1990 წლის 5 დეკემბერს. პირველი რეპეტიციები ზურის სარდაფში ტარდებოდა და 8-9 თვე გაგრძელდა. შემდეგ რკინიგზის კლუბში გადავბარგდით, სადაც ვალერი მასლოს ნაცვლად ვალერი კეთილაძე და დათო შალამბერიძე მოვიდნენ. სხვადასხვა დროს სხვადასხვა წლებში ჩემს ჯგუფში უკრავდნენ: ირაკლი ჩხეტია, გივი ამაღლობელი, დათო „ვადილა“ არწივიძე, ალეკო „სოფლის გიჟი“ გაგუა.

– რატომ შექმენი ჯგუფი? ხომ შეგეძლო, გამხდარიყავი, ვთქვათ, მევენახე, ზეინკალი ან ბიოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორი?

– ჯგუფის შექმნა არ იყო ჩემი აზრი, ავყევი მეგობრებს. ისე ბავშვობიდან, 11 წლის ასაკიდან ვუსმენ როკს – Pink Floyd-ით დაწყებული, თანამედროვე მუსიკით დამთავრებული. ჩემი უსაყვარლესი ჯგუფი იყო Sweet, რომლის დაკვრაც მე ყოველთვის მინდოდა. წლების განმავლობაში თითქოს რაღაც ვისწავლე. მართალი რომ გითხრა, დაკვრა ჩვენ არც ერთმა არ ვიცით. მხოლოდ დათო სწავლობს ქსილოფონზე დაკვრას. 

– რატომ დაარქვით ჯგუფს „ბუნკერი“? რას ნიშნავს ეს სიტყვა?


– ეს არ არის ჩემი შერჩეული სახელწოდება. ჩემმა წინა დრამერმა შეარქვა ჯგუფს, რადგან ყველა ენაზე ერთნაირად ჟღერსო. სიტყვა ბუნკერი განიმარტება, როგორც ნახშირის ორმო, აგრეთვე, თავშესაფარი, ნაგვის ბუნკერი და ა.შ., მაგრამ ჩვენ არ ვართ ნაგვის ბუნკერი, უფრო ნახშირის ორმო ვართ.

– თითქმის ყველა ძველ ქუთაისურ როკ-ჯგუფს ვიცნობ. ადრე „ბუნკერი“ საერთოდ არ ჩანდა. რა არის ამის მიზეზი?

– მიზეზი, ალბათ, ისაა, რომ არასოდეს მყოლია მდგრადი შემადგენლობა. პირველ შემადგენლობებში გაკეთებული გვქონდა 9-10 სიმღერა და რაღაც ეპიზოდები. მე ისეთი პიროვნება არა ვარ, რომ გაუკეთებელი რამეები სცენაზე გამოვიტანო. როდესაც დავრწმუნდი, რომ საქმე ბოლომდე მივიყვანე, მაშინ ავედი სცენაზე.

– ვიცი, რომ „ბუნკერში“ ამინდს შენ ქმნი. რამდენად მონაწილეობენ ჯგუფის დანარჩენი წევრები სიმღერების არანჟირებასა და შექმნაში? ვინ წერს მუსიკასა და ტექსტს შენს გარდა?

– ვერაფერს მივაღწევ, გვერდშიმყოფები რომ არ მყავდეს. სიმღერათა უმრავლესობა ჩემია, თუმცა 3 მათგანი სხვისია. მე ამ სიმღერების კოვერ-ვერსიები შევასრულე, რა  თქმა უნდა, უარესად (სხვათა შორის, ამ სიმღერებს შალვამ საკუთარი ტექსტები მოარგო, საკმაოდ წარმატებულად, რადგან მსმენელს ძალზე მოეწონა, განსაკუთრებით Iggy Pop-ის კომპოზიცია. ლ.გ.). 


რაც შეეხება ტექსტებს. მხოლოდ ორი ლექსი გვაქვს სხვისი. ერთის ავტორია ედგარ ალან პო (ჩემი საყვარელი პოეტია), მეორესი – პერსი ბიში შელი. სიმღერების 90% საკუთრივ ჩვენია. ჩემი ტექსტები ცხოვრებისეულია, უსამართლობისა და ძალადობის წინააღმდეგაა მიმართული. დღეს ირგვლივ ბევრი უსამართლობა ხდება. ძირითადი აქცენტი კი მაინც მუსიკაზე მაქვს გადატანილი, თუმცა ბოლო დროს მივხვდი, რომ კარგი ტექსტებიც აუცილებელია, ოღონდ ფილოსოფიური კი არა, – უბრალო, ადვილად აღსაქმელი.

Friday, December 10, 1999

ქუთაისის მუსიკალური მეტალურგიული ინდუსტრიის ახალბედა კოლექტივები დამკვრელურ შრომის ფერხულში ებმებიან

ქუთაისში იყო დრო, როდესაც ცნება მეტალისტი მხოლოდ მეტალურგიული ქარხნისა და ფეხბურთის გუნდის ასოციაციებს იწვევდა. მერე ახალგაზრდებმა შეიტყვეს, რომ ბურჟუაზიული სამყაროს როკენროლის წიაღში იშვა ახალი მუსიკალური სტილი, რომლის მიმდევრებიც საკუთარ თავს მეტალისტებს უწოდებდნენ. სხვათა შორის, ჩვენს ქალაქში მძიმე მუსიკის ბევრი თაყვანისმცემელი ცხოვრობს, რომლებიც გულის სიღრმეში ოცნებობენ დიდ სცენაზე რომელიმე დასავლური, საკულტო ჯგუფთან ერთად თავიანთი თანამემამულეებიც იხილონ. დღეს, გადავწყვიტე წარმოგიდგინოთ ჩემთვის ნაცნობი ძალიან ახალგაზრდა ქუთაისური მეტალ-ჯგუფები: „შავი ღვინო“ და „რადიკალი“. ჯგუფების წევრებს თავიანთი ყოველდღიური ჩაცმის დიზაინით ვერაფრით გამოარჩევთ „ჩვეულებრივი“ ახალგაზრდებისგან. მათ არა ჰყავთ მოტოციკლები და თან არ დაატარებენ მსხვილ ჯაჭვებს. ისინი ყველანი უმაღლესი განათლების მქონე ინტელექტუალები არიან, თუმცა... მოდით მათ მოვუსმინოთ.

„შავი ღვინო“

„შავი ღვინოა“: დათო ჩოგოვაძე – რითმ-გიტარა; მალხაზ ჩაჩუა – ბასი; ირაკლი „კოწო“ კოტორეიშვილი – დასარტყამები; ოთიკო ლომთაძე – ლიდერ-გიტარა; გოგა ბაბუაძე – ვოკალი. ვოკალისტი ობიექტური მიზეზების გამო ინტერვიუში არ მონაწილეობს.

– თქვენი ჯგუფი სპონტანურად შეიქმნა, თუ რომელიმე თქვენგანმა შეკრა?

– დათო: იდეა ჯგუფის შექმნის თაობაზე, რომელიც გაჩნდა ორი წლის წინ, ეკუთვნის კოწოს. მაშინ ოთიკოს გარდა არც მე და არც კოწომ არ ვიცოდით დაკვრა. თავდაპირველად, არაფერი გვქონდა. მერე ინსტრუმენტები ვიყიდეთ. ვიყავით სამნი, შემდეგ ბასისტი შემოგვემატა. მახო ჩვეულებრივ გიტარაზე უკრავდა და ჩვენ შევთავაზეთ ბასზე დაეკრა. ერთი წელი ვოკალისტის გარეშე ვუკრავდით. მერე ძებნა დავიწყეთ და მივაგენით – „მანსანკანში“ რაღაც პარტიას ასრულებდა.

– ოთიკო: გოგა ჩვენს რეპეტიციაზე მოვიყვანეთ. მან მოგვისმინა, მერე მიკროფონი აიღო და წაიმღერა. ჩვენ ძალიან მოგვეწონა მისი ხმა და ჯგუფში მოვიწვიეთ. ეს წინადადება თავდაპირველად ხუმრობად მიიღო, მაგრამ რომ დავარწმუნეთ, დაუსწრებელზე ჩააბარა. ის თბილისში სწავლობს ეკოლოგიურზე. მას მოეწონა მძიმე მუსიკა. შემიძლია თამამად განვაცხადო, რომ ძალიან სერიოზული ვოკალისტი გვყავს, რომელიც საქართველოში თავის სათქმელს იტყვის.


– იქნებ ცოტა არაკორექტული იყოს ეს კითხვა, მაგრამ თქვენი აზრით, რა მიმართულების მუსიკას უკრავთ?

– დათო: ჩვენ ჯერ ინსტრუმენტები და აპარატურა არა გვაქვს ისეთი, არც იმ დონის მუსიკოსები ვართ ჯერ-ჯერობით, რომ, თუნდაც, გიტარების საკუთარი ჟღერადობა მივიღოთ. ჩვენ ინტენსიური რეპეტიციებიც კი არ გვქონია. წელს 3 კონცერტში მივიღეთ მონაწილეობა და მხოლოდ გამოსვლების წინა დღეებში შეგვიკედლებდა სარეპეტიციოდ რომელიმე ჯგუფი. ჩვენც უდასარტყამებოდ, აკუსტიკური გიტარებით ვმუშაობდით. 

– ოთიკო: ჩვენ იმდენი კონცერტი არ გვქონია, ალბომიც არ ჩაგვიწერია, რომ რაღაც სტილი აგვერჩია. ამას, ალბათ, სამიოდე წელი დაჭირდება და მერე თვითონ გამოიკვეთება სტილი და ჩამოყალიბდება გემოვნება. პირადად ჩემში doom და trash (მეტალის მიმდინარეობები. ლ.გ.) მეტალი ზის. ასეთი გემოვნება მაქვს. არ ვიცი ახლა რა სტილში ვმუშაობთ, უბრალოდ, რაც მოგვწონს იმას ვუკრავთ და მერე გამოჩნდება რასაც შევასრულებთ.

– დათო: მსურს „შავი ღვინო“ მართლაც „შავი ღვინო“ იყოს და არა სხვა. ჩვენ ახლის შექმნა გვინდა. ოთიკო მართალია, ჩვენს მუსიკაში მართლაც არის doom-ისა და trash-ის ელემენტები. მუსიკის შექმნისას ამას ყურადღებას არ ვაქცევთ. კონცერტზე სიმღერა იმიტომ კი არ გაგაქვს, რომ ეს თრეშია, ან დუმი. გვინდა, ჩვენი სიმღერა ხალხმა შეაფასოს. 

– ვთქვათ, შეგხვდათ ძლიერი პროდიუსერი, რომელიც გეტყვით მე არ მჭირდება თქვენი მოდუმო სიმღერები, მოვითხოვ მხოლოდ თრეშს და მე თქვენ მომგებიან მსოფლიო ტურნეს მოგიწყობთ და ალბომსაც ჩაგაწერინებთო.

Friday, December 3, 1999

უნდა დავეხმაროთ ქალაქის შემოქმედებით ჯგუფებს

ხვიჩა დოღონაძე გავიცანი 10 წლის წინ. იმ დროს მას ქუთაისის პოლიტექნიკური ინსტიტუტის კლუბი ჰქონდა ჩაბარებული, რომელიც ამ ზედმეტად ენერგიული ადამიანის წყალობით, მაშინ მჩქეფარე სიცოცხლით ცხოვრობდა. მან მერის მრჩევლადაც იმუშავა. ამჟამად ის ექსპორტის მენეჯერად მუშაობს ფირმა „კოლხიკოში“, დიდი ბრიტანეთის უელსურ ფირმაში. მის სახელთანაა დაკავშირებული როკ-ჯგუფ „აუტსაიდერის“ ბოლო 5 წლის წარმატებები, ალბომისა და ვიდეოკლიპის დამზადება. მერიაში შეტანილი აქვს პროექტი კულტურულ-გასართობ ადგილებზე ტენდერის გამოსაცხადებლად, რომელიც ითვალისწინებს შემოქმედებითი ჯგუფების მხარდაჭერასა და ახალგაზრდული გასართობი ცენტრების მოწყობას. სწორედ ამ პროექტის შესახებ ვილაპარაკე ხვიჩასთან. ვფიქრობ, თქვენთვისაც საინტერესო იქნება ამ საუბრის შინაარსი.

–  ხვიჩა, მესაუბრე შენი პროექტის შესახებ.

– ბატონ თემურ შაშიაშვილს სურდა და სურს, დაეხმაროს შემოქმედებით ჯგუფებს. ადრე ამ ჯგუფებზე გავაკეთეთ სხვადასხვა პროექტები, მაგრამ დაუფინანსებლობის გამო მათ ვერ გაამართლეს. ამის შემდეგ კიდევ რამდენჯერმე მთხოვეს პროექტის მომზადება და ბოლოს, არ ვიცი გაბრაზების თუ სხვა რაღაცის საფუძველზე, გავაკეთე ეს პროექტი, რომელიც ახლა განიხილება.


– რა არის ამ პროექტის მიახლოებითი შინაარსი?

– მაგალითად, ავიღოთ ქალაქში არსებული, ვთქვათ, 5 მუსიკალური ჯგუფი. ისინი წერენ განცხადებას, რომ არა აქვთ სამუშაო ადგილი, პირობები. ამის შემდეგ ცხადდება ტენდერი, ე.ი. ბიზნესმენებსა და კომერსანტებს სთავაზობენ, ვთქვათ, ასეთ პირობას: „შენ გადმოგეცემა ყოფილი რესტორანი „თეთრი ქვები“ (ან სხვა შენობა), იქ გააკეთე, რაც გინდა (რესტორანი, სასტუმრო), მაგრამ ვალდებული ხარ, ამ 5 ჯგუფს შენობის პირველ სართულზე კეთილმოუწყო სარეპეტიციო ოთახი, სარეპეტიციო და ხმის ჩამწერი აპარატურით. ამის გარდა, ყოველ თვეში ერთხელ აწყობ ამ ჯგუფთაგან ერთ-ერთის კონცერტს და უხდი მინიმუმ 200 ლარს. 6 თვეში ერთხელ შენ ერთ-ერთ ამ ჯგუფს აფინანსებ 4000 ლარით, რომ ჩაწეროს ალბომი“. მიახლოებით ასეთი პირობებით გადაეცემა ეს შენობა კომერსანტს.

– ამ ბიზნესმენს ხომ სხვა გადასახადებიც ექნება გადასახდელი. შეძლებს კი ის ამის გაკეთებას?

– პროექტში დევს პირობა, რომ მიუხედავად იმისა, თუ რა მოგება და შემოსავალი ექნება, ბიზნესმენს 300 ლარი შეაქვს ბიუჯეტში. ეს სტატისტიკასთან და საგადასახადოსთან ერთად მოგვარდება. ორი წლის შემდეგ შეივსება სპეციალური ბლანკი (რათა კორუფცია და ქრთამის აღება გამოირიცხოს), რომელშიც დაფიქსირდება, თუ რამდენად შეასრულა აღნიშნულმა კომერსანტმა ნაკისრი ვალდებულებები. თუ ყველაფერი ნორმალურად იქნა აღსრულებული, ეს შენობა ბიზნესმენს გადაეცემა საჩუქრად. ამ პროექტის თანახმად მოხდება ქალაქის ტერიტორიაზე დღეისათვის ვერგაყიდული ადგილების ამოქმედება, განვადებით გაყიდვა, ე.ი. ორი წლის განმავლობაში გადასახდელი თანხის თანდათანობით შემოტანა. ამის შედეგად ბიზნესმენი გახდება მესაკუთრე. ეს შეთანხმდება პრივატიზაციის სამმართველოსთან და არქიტექტურასთან. საბოლოოდ ამ შენობის 90% გადაეცემა კომერსანტს, 10% კი – შემოქმედებითი ჯგუფების რაღაც გაერთიანებას, ვთქვათ, ალტერნატიულ კლუბს, ანუ ალტ-კლუბს, რომელიც თავის წილს იყენებს ახალი ჯგუფისათვის, ან თუნდაც, თეატრისათვის, რაიმე შემოქმედებითი პროექტისათვის. ალტ-კლუბი იქნება შუამავალი რგოლი ბიზნესმენებსა და შემოქმედებით ჯგუფებს შორის, დაარეგულირებს მათ ურთიერთობებს. ეს არის ჩემი პროექტის ძირითადი აზრი. ეს ერთადერთი გამოსავალია, რათა ამ ჯგუფებს დავეხმაროთ და ქალაქში შეიქმნეს ახალი გასართობი ადგილები ან ახალი არქიტექტურული ნიმუშები, თუნდაც, სასტუმროების სახით, რომლებიც ამ ბოლო ხანებში ჩვენთან ჯერ არ აშენებულა ბათუმისა და თბილისისგან განსხვავებით.

ქუთაისში შემოქმედებითი ჯგუფები სულ ფულზე წუწუნებენ, 200 ლარი გვინდა თბილისში წასასვლელად, 300 ლარი – სპექტაკლის დასადგმელად და ა.შ. აი, ამ პრობლემას მოხსნის ეს პროექტი. სახელმწიფო კი, ახალ შემოსავლებს მიიღებს კომერციულ სტრუქტურებიდან გადასახადების სახით, თანაც ვიღებთ გასართობ ცენტრს რესტორნის, ან როკ-კლუბის, ან თეატრ-კლუბის სახით. პროექტში მე აღვნიშნე, რომ მოდებისა და პლასტიკის თეატრის ბაზაზე მსურს ახალი თეატრი გაკეთდეს. ახლახან თბილისში ჩატარებულ საერთაშორისო, ალტერნატიული მოდების ძალიან პრესტიჟულ ფესტივალზე „ამა“, გაიმარჯვა ქუთაისელმა ბიჭმა. შემოქმედებითი კულტურა ქუთაისში არსებობს და მას პირობები უნდა შევუქმნათ. დღეს დიზაინერებს ელემენტარული სახსრებიც კი არა აქვთ, კოსტუმები რომ შეკერონ. ჩვენ გარანტიებს მივცემთ და მივიღებთ ახალ შედეგებს, ახალ სანახაობას. მე შემოქმედებით ჯგუფებს პროექტის შესახებ უკვე ვესაუბრე და ყველას მოეწონა, მათ შორის – მხატვრებსაც. ქუთაისში, ფაქტიურად, ვერ იგრძნობ, მხატვრობა თუ არსებობს. მხატვრები არ ჩანან. შესანიშნავი მხატვრები ცხოვრობენ ჩვენს ქალაქში. მაგალითად, ავთო აბესაძე ოცნებობს ისეთი სტუდიის გაკეთებაზე, სადაც ინსტიტუტდამთავრებულებს მიიღებს სამეცადინოდ და სამუშაოდ. სამწუხაროდ, მათ მასალებისა და საღებავების ფული არა აქვთ. ისინი თავად წვალობენ და რაღაცას მაინც აკეთებენ. ალბათ, გახსოვს, ადრე უმუშევრობისთვის ხალხს აპატიმრებდნენ, მაგალითად, ამისათვის დაიჭირეს მხატვარი ავთო ავალიანი, მიუხედავად იმისა, რომ გრანდიოზული ტილოები აქვს შექმნილი. ამ ტილოების ფორმატების შემხედვარეს მეცინება – თურმე, რამხელა შესაძლებლობები ყოფილა მაშინ, ახლანდელთან შედარებით. დღევანდელი ახალგაზრდა ტილოზე კი არა, ქაღალდზეც ვეღარ ხატავს. ვფიქრობ, ეს პრობლემაც მოიხსნება.

– ხვიჩა, ვთქვათ, მე რადიოს შემოქმედებითი ჯგუფის წევრი ვარ, როგორ უნდა მოვიქცე?