სამტრედიის უცნობი „ლაბირინთი“

დღეს მინდა, გაგაცნოთ ჩემთვის აბსოლუტურად უცნობი ჯგუფი, რომელიც უეცრად, მაგრამ არა მოულოდნელად გამომეცხადა რედაქციაში მთელი შემადგენლობით. მე ვერ ვაცნობიერებ, რატომ დავუთმე ამ კვარტეტს ჩვენი გაზეთის მთელი გვერდი. ალბათ, ეგზოტიკური ხიბლის გამოც, რადგან ჯგუფი „ლაბირინთი“ სამტრედიიდანაა. ეს პირველი შემთხვევაა ჩემს ცხოვრებაში, როდესაც სამსჯავროზე ჩემთვის არნანახ და არმოსმენილ ჯგუფთან საუბარი გამომაქვს. ვიმედოვნებ, ჩვენი გაზეთისა და ჯგუფ „ლაბირინთის“ გულშემატკივრები გამიგებენ.

კვარტეტ „ლაბირინთის“ დებიუტი 1998 წლის 28 აგვისტოს, მარიობა დღეს შედგა. ამის შემდეგ ჯგუფს ჰქონდა გასვლითი კონცერტებიც. მან მონაწილეობა მიიღო ა.წ. სექტემბერში, თბილისში, ლადო ბურდულის მიერ მოწყობილ სამდღიან როკ-ფესტივალში. ახლახან „ლაბირინთმა“ კონცერტი ჩაატარა დედაქალაქის თეატრალური ინსტიტუტის სცენაზე. ამჟამად ჯგუფი ემზადება კაკო ვაშალომიძის სტუდია „კონტინენტალში“ ალბომის ჩასაწერად. „ლაბირინთია“: ზურა კალაძე – სოლო გიტარა, ვოკალი; ბორია ბოლოთაშვილი – რიტმ-გიტარა; ერეკლე ცხვარაძე –ბასი და დათო ზამთარაძე – დასარტყამი ინსტრუმენტი. აგრეთვე, მარი რცხილაძე – პროდიუსერი და ანზორ დუმბაძე – ჯგუფის ხელმძღვანელი (მენეჯერი). საუბარი ჩაწერილია ჩვენი გაზეთის რედაქტორის ოთახში, მეტად სველ და ნესტიან დღეს. 

...

– „ლაბირინთამდე“ თუ არსებობდა სამტრედიაში როკ-ჯგუფი?

ზურა: არ არსებობდა. იყო ვოკალურ-ინსტრუმენტული – იგივე ვია „ცისარტყელა“ (დახეთ! სამტრედიაშიც ყოფილა Rainbow. ლ. გ.), არსებობდა ტრიო „სიმები“ და სხვა საესტრადო კოლექტივები. ჩვენ პირველი როკ-ჯგუფი ვართ სამტრედიაში.

– ვინ გიბიძგათ „ლაბირინთის“ გაკეთებისკენ?

ზურა: ჩვენი ინიციატივა იყო, არავის უბიძგია.

მარი: როკ-ჯგუფის ჩამოყალიბების იდეა ბ-ნ ანზორ დუმბაძეს გაუჩნდა. ერთხელ, როდესაც თბილისიდან სამტრედიაში ჩამოვედით, მან გადაწყვიტა ჯგუფის შექმნა. სამტრედიის ყოფილ გალერეაში (ახლა ეს შენობა დამწვარია) ჩვენი ჯგუფის პირველი წევრები – ბორია ბოლოთაშვილი და ერეკლე ცხვარაძე შეხვდნენ ბ-ნ ანზორს და აკუსტიკურ გიტარებზე აჩვენეს თავიანთი შემოქმედება. ამას მოჰყვა ჯგუფის შექმნა. მალე „ლაბირინთში“ მოვიდნენ დრამერი და სოლო გიტარისტი. თავდაპირველად ექვსნი იყვნენ. შემდეგ ორი წავიდა. ჯგუფი საბოლოოდ შეიქმნა 1998 წლის 12 აგვისტოს.

დათო: ამ შემადგენლობით იანვარში ჩამოვყალიბდით, ამიტომ ერთი წლისაც არა ვართ.

– რომელი მუსიკალური მიმდინარეობის მიმდევრებად მიგაჩნიათ საკუთარი თავი?

ზურა: ჩვენ, ძირითადად, 70-იანი წლების ჰარდ-როკს ვუკრავთ, ახლებური ინტერპრეტაციებით, ისე კი, ჯაზ-როკისა და ბლუზის ელემენტებიც გვაქვს. ჩემი საყვარელი ჯგუფია Led Zeppelin, რომელმაც ჩემზე, როგორც გიტარისტზე, დიდი გავლენა იქონია. მოგვწონს, აგრეთვე, Deep Purple, Pink Floyd... საერთოდ, ამ უდიდესმა ჯგუფებმა მოახდინეს ჩვენზე ნაწილობრივი ზეგავლენა.

ანზორი: მიუხედავად იმისა, რომ „ლაბირინთის“ სიმღერებს ეტყობა ამ ჯგუფების ზეგავლენა, ხელწერა მაინც ბიჭებისაა.

ბორია: ადრინდელი ჩემი სიმღერები უფრო სხვა სტილის იყო. მერე გადავახარისხე და ახლა მთლიანად ჯაზ-როკში ვმუშაობ. ურთიერთშეთანხმების შედეგად, ვფიქრობ, ნორმალური სახე გვაქვს.

– რა მოგცათ თბილისის როკ-ფესტივალში მონაწილეობის მიღებამ?

ზურა: გამოცდილება, გამბედაობა სცენაზე და რეკლამა. 

მარი: ლადო ბურდულმა, მიუხედავად იმისა, რომ ცოტა მოგვისმინა, განაცხადა არ ველოდი, სამტრედიაში ასეთი ჯგუფი თუ არსებობდაო.

ერეკლე: ჩვენ სხვა ჯგუფებისაგან იმით განვსხვავდებოდით, რომ პანკსა და ალტერნატივას არ ვუკრავდით.

მომწყინდა, ვიყო ექსტრემისტი მუსიკოსი

ამას წინათ, საქართველოს ტელევიზიის პირველ არხზე ვნახე გადაცემა „ჯემი“, რომელშიც ცოცხლად დაუკრა ქუთაისურმა არტ-როკ ჯგუფმა ARE-მ. გადავწყვიტე, ამ ჯგუფის ჩემთვის კარგად ნაცნობი პიროვნებებიდან, ამჯერად გავსაუბრებოდი გიტარისტსა და ჩელისტს ვახტანგ კიკალეიშვილს. ჩვენ ახლობლები ვართ, ამიტომ საუბრისას კითხვის ნიშნები საერთოდ გამოვრიცხე. აი, ეს საუბარიც, რომელიც რადიო „ძველი ქალაქის“ მიტოვებულ გამშვებ სტუდიაში შედგა.

შენ და ავტობიოგრაფია. – დავიბადე 1971 წლის 22 იანვარს. მერე გამზარდეს და დიდი ბიჭი გავხდი. ამის გარდა მუსიკოსიც გავხდი. სხვათა შორის, ეს 8 თვის უკან ვიგრძენი, როდესაც ჩამწერი სტუდიის კაბინაში დავდექი. 7 წლისა მე-2 სამუსიკო სკოლაში ვეზიარე მუსიკას. ჩემს მშობლებს სურდათ მევიოლინე გამოვსულიყავი, მაგრამ ჩემი დიდი ფიზიკური მონაცემების გამო ჩელოს მასწავლებელს მოვწონებივარ და მშობლები დაურწმუნებია კარგ მუსიკოსად აღვზრდიო. არ ვიცი, მართლაც კარგი ვარ თუ არა, მაგრამ მუსიკოსი დავდექი (იცინის).

შენ და გიტარა. – 18 წლის ასაკში შევეხე გიტარას პირველად, თუმცა, მანამდე ეს ინსტრუმენტი უკვე 2 წელიწადი იყო, გასული, რაც სახლში მქონდა. ბიძაჩემმა მიყიდა 33 მანეთიანი პიაზოებიანი, ნახევრად ელექტრო გიტარა. როკის მოსმენა 6 წლის ასაკიდან დავიწყე და პირველად Bad Company-ს მოვუსმინე. სათამაშო ფარ-ხმალი მქონდა. ხმალს ფარში ვუყრიდი და მუსიკის ფონზე გიტარაზე დაკვრის იმიტაციას ვაკეთებდი. ჩემზე დიდი გავლენა იქონია ევგენი მაჭავარიანის ტელეგადაცემამ „ეს ესტრადაა“. გადაცემას ჩემი ფარითა და ხმლით ვუყურებდი. ვერ ვხვდებოდი, მაგრამ, თურმე, ვმეცადინეობდი, როდესაც გიტარას ათასგვარი საშინელ ხმებს გამოვაცემინებდი, – რკინებით ვუკრავდი, მაგნიტოფონში ვაერთებდი. თავიდანვე მქონდა მიდრეკილება დისტორშენიან ჟღერადობაზე და როგორც შემეძლო, გიტარის ხმას ისევ ვამახინჯებდი. ისე გაუთვითცნობიერებელი ვიყავი ელექტროინსტრუმენტებში, პირველ ჯგუფში, რომელშიც დაკვრა დავიწყე, დავიჯინე ბასზე უნდა დავუკრა მეთქი, რადგან მეგონა, როკში საგიტარო მუსიკის სიმძიმეს ბას-გიტარა გამოსცემდა. 

შენ და ჩელო. – ჩემი ეტალონი იტალიელი ჩელისტი პაბლო კაზანსი იყო, რომელსაც ბევრს ვუსმენდი ჩემს ფირსაკრავზე. ვცდილობდი მისი დაკვრის ტექნოლოგია გამეთავისებინა. შემდეგ ჩემს ცხოვრებაში რასტრაპოვიჩი შემოვიდა. ვერც თბილისის, ვერც ქუთაისის კონსერვატორია ვერ დავამთავრე. თბილისის კონსერვატორიიდან ფრიად ორიგინალურად წამოვედი. რამდენიმე პროფესორს ჩემი ჩელო ვესროლე, მაგრამ არც ერთს არ მოხვდა თავში, რაზეც ახლაც ვნანობ. ვისაც წესით უნდა მოხვედროდა, ის გასული იყო. ახლა არ მინდა ვისაუბრო ამ საქციელის გასამართლებელ მიზეზზე. ჩელოს ჩემი ოჯახის წევრად ვთვლი, გიტარისგან განსხვავებით, რომელთანაც დღემდე თითქმის არასერიოზული დამოკიდებულება მქონდა. მხოლოდ გია სალაღიშვილთან ერთად სტუდიაში მუშაობისას მივხვდი, გიტარისტი რომ გავხდი. მანამ კი ვერ ვიჯერებდი ვინმეს თუ ჭირდებოდა ჩემი დაკრული, რადგან გიტარასთან ურთიერთობა, თითქმის, თამაშის დონეზე იყო. აწი ვნახოთ, როგორ მოიქცევა (იცინის), იქნებ ოჯახის წევრობის კანდიდატი გახდეს.

შენ და საინტერესო ქართული ჯგუფი, შემსრულებელი. – (მცირეოდენი ფიქრის შემდეგ ღიმილით ამბობს) ასეთი ჯგუფია „სახე“. ჩემთვის ის დაკვირვების ობიექტია, რადგან მაინტერესებს, საერთოდ რატომ არსებობს ასეთი ჯგუფი საქართველოში? ვერ გავარკვიე რატომ... ჩემთვის მუსიკალურად, მართლაც საინტერესო ჯგუფია „აუტსაიდერი“. შემიძლია იგივე კითხვა დავსვა – რატომ? „აუტსაიდერი“ ქუჩაშიც და სცენაზეც საქმეს აკეთებს. „სახეც“ აკეთებს, მაგრამ არც ქუჩაში, არც სცენაზე, არამედ სხვაგან... ჩემთვის საინტერესო მუსიკოსი იყო რუსთაველი გიტარისტი ავთო ნაცარაშვილი, ახლა არ ვიცი რას აკეთებს. ვთვლი, რომ ასეთი გიტარისტი საქართველოს არ ჰყოლია. კეთილადა ვარ განწყობილი თბილისური „კონტრაბანდა“-სა და ბესელას, როგორც პიროვნების მიმართ. მიმაჩნია, რომ მთელი „კონტრაბანდა“ ბესელაა. გიტარისტთანაც კარგი ურთიერთობა მაქვს და მიმაჩნია, პატარა ასაკის მიუხედავად, საინტერესოდ აზროვნებს.

შენ და გია სალაღიშვილი. – ჩვენს ჯგუფს ARE (Art Rock Experiment) ეწოდება და მისი სახელწოდება ორივე, – ინგლისურ და ქართულ ენებზე ჟღერს. დღემდე ვერ ვხვდები, რატომ ვჭირდები გია სალაღიშვილს, მაგრამ მასთან ყოფნისას ჩემს მუსიკალურ კარიერაში 5-6 წელი მოვიგე. ამ გამოთქმას სწორად უნდა გაგება, რადგან შესაძლოა გიას ეწყინოს. აქ ჩემს გაზრდაზეა ლაპარაკი და არა იმაზე, რომ ტელევიზორში ერთად დავუკრათ. უბრალოდ, სხვა ვიყავი და ბოლოს, სხვა შევრჩი ხელში. მე გემოვნება არ შემცვლია, უბრალოდ, დიდი პრაქტიკა მივიღე – ვისწავლე, როგორ უნდა ავიღო ბგერა, ვიყო ზრდილობიანი სცენაზე. მუსიკოსები ამას დაკვრის ეთიკას ეძახიან. მე დღემდე ისეთ მუსიკოსად მიმაჩნდა თავი, რომ ყველაზე ცუდ პირობებში შემეძლო დაკვრა, მაგრამ „არეში“ ექსტრემალურ სიტუაციაში მომიწია გამოსვლა, როდესაც, მიუხედავად იმისა, რომ შესანიშნავი ინსტრუმენტი მქონდა, ტელევიზიაში ჩაწერისას, ისეთი ჟღერადობა დამიყენეს, ვერასოდეს წარმოვიდგენდი ამ ხმაზე ოდესმე თუ მომიწევდა დაკვრა. წარმოიდგინე, ერთ დროს მეტალისტს კაცს აკვრევინებენ თითქმის ჯორჯ ბენსონისეულ (ჯაზ-როკის ცნობილი გიტარისტი ლ.გ.) ტემბრში (!) მხოლოდ და მხოლოდ იმის გამო, რომ განაცხადეს, რომ ტელევიზიისთვის სხვაგვარ ხმას ვერ ჩაიწერდნენ.

ქართულ კულტურას აღორძინება კი არა, ცხოვრება სჭირდება!

სულ ახლახან გამოვიდა ჯგუფ Outsider-ის ახალი ალბომი, სახელწოდებით „მკვლელი“, რომელშიც შესულია ქ. თბილისში, რუსთაველზე მდებარე „თეატრალურ სარდაფში“ აკუსტიკურ კონცერტზე შესრულებული სიმღერები. კასეტები შეიცავს სიმღერების ტექსტებსაც. ამ ღირსშესანიშნავ მოვლენასთან დაკავშირებით მინდა წარმოგიდგინოთ ჯგუფ Outsider-ის ფრონტმენი, მისი სული და გული, ჩემი მეგობარი, რობი კუხიანიძე. ჩვენი საუბარი შედგა სამხატვრო გალერეის ეზოში, სადაც მოვახერხეთ თავი დაგვეღწია ჩვენი საერთო მრავალრიცხოვანი მეგობრებისგან.

– რატომ არსებობს ჯგუფი „აუტსაიდერი?“

– ახლა ისეთ პრეტენზიებს განვაცხადებ, ცხოვრებაში რომ არ მითქვამს. მე აუტში ვცხოვრობ, მაგრამ ამ სიტყვებზე არა მაქვს მე ჩემი ცხოვრება აგებული და არც ვაპირებ. უბრალოდ, „აუტსაიდერი“ ცხოვრების წესია. თითოეულ ადამიანს თავისი ცხოვრების წესი აქვს და ამას თავისი სახელი დაარქვეს. მე არ ვიცი, მომატყუეს, თუ მართალი მითხრეს. ბავშვობისას ჩვენ წარმოგვედგინა, რომ შეგვეძლო, რაღაც შეგვეცვალა, სასწაული მოგვეხდინა. სისულელეს გავაკეთებდით, თუ სიკეთეს – მაგის გულისთვის არც ერთ ბავშვს არ დაგვიჭერდნენ და არც ახლა იჭერენ, რომ მიუხედავად იმისა, როგორც ამბობენ, ყველა პოტენციური მკვლელია. მიუხედავად იმისა, რომ სკოლა ფრიადზე არ დამიმთავრებია, მასწავლეს და ვიცი, თუ რას ვაკეთებ. ძაან მაგრად მინდა, რომ აქედან ყველა გაიქცეს, მიატოვონ აქაურობა, რომ აღარ დაბრუნდნენ და შეიცვალონ აზროვნება. ჯგუფის გაკეთებისკენ საახლობლომ მიბიძგა. 

„აუტსაიდერი“ დღესდღეობით არის საბა, რობერტი და კიდევ „სტრადივარი“, „ბაჯუ“. დანარჩენები – გასკდნენ გულზე, მაგრამ ისინი ჩვენთან დიდ პრაქტიკას გადიან და მაგალითს იღებენ. შესაძლოა ამ სიტყვებით მე რაღაც გავაფუჭე, მაგრამ ვიცი, რასაც ვამბობ. ყველა „საგულაოდ“ მიდის. შენ წარმოიდგინე, საბაც (ჯგუფის ბას-გიტარისტი. ლ.გ.) „საგულაოდ“ მიდის, რადგან, ალბათ, კომპიუტერები მოსწყინდა. ბოლოს და ბოლოს მან იმდენი იწვალა, ამ ჯგუფში საკუთარი ფული ჩადო, მაგრამ საბას გარდა, ზოგიერთმა კარიერას მიხედა და იდეა დაღუპა. აქ არ არის იდეოლოგიაზე ლაპარაკი. „აუტსაიდერი“ და რობერტია კუხიანიძე არანაირ იდეოლოგიას არ ემსახურებიან. ერთი „აუტსაიდერის“ და მაგ მცნების კარგიც... იჯუჯღურა! – ჩემზე ამბობენ ზოგიერთები და ახლა ელოდებიან კარგს როდის ვიტყვი მაგათზე. მე მათზე კარგს არასოდეს ვიტყვი. აქ მარტო გაბრაზება არაფერ შუაშია. ვერ გამიგია რამდენმა პარტიამ უნდა გამომირთოს და ჩამირთოს დენი, თუნდაც იმისთვის, სახლში კვერცხი რომ შევწვა. ვინც „აუტსაიდერი“ გამაკეთებინა, ყველას კაბა ეცვა, თუნდაც, კაცს, მაგრამ მე კაბის ქვეშ არ შემიხედია.

– ამ 13 წლის განმავლობაში რაც ჯგუფი არსებობს, გაიხსენე შენთვის ყველაზე ბედნიერი წუთები.

– აი, დღეს რეპეტიცია რომ მქონდეს, ბედნიერი ვიქნებოდი, – არ დავლევდი, არც მოვწევდი და ა.შ. დარწმუნებული ვარ, მე რომ რეპეტიციებს გავუძელი, საქართველოს არც ერთ ჯგუფს არ ექნება განაძლები, მაგრამ დიდი შეცდომაც დავუშვი – ჯერ არ უნდა გამეკეთებინა აკუსტიკური პროექტი. ჩვენს ქვეყანას დროთა განმავლობაში რაღაც ნაწილს, ტერიტორიას აჭრიან, ამიტომ ჩვენ ძლიერ შევვიწროვდით. როგორც გვასწავლეს, თურმე, მხოლოდ ოჯახში უნდა ვისხდეთ კარგად და ერთ ოჯახში არ შეიძლება სხვადასხვა ადამიანების ყოფნა. წარმოიდგინეთ, რომ სამოთახიან ბინაში ვცხოვრობთ და ოჯახის წევრებმა სხვადასხვა ოთახებში შესვლისას უნდა ვაკაკუნოთ, თუნდაც, ტუალეტის კარზე, აქ შესასვლელად, ალბათ, პაროლის ცოდნაა საჭირო. ასეთი ოჯახის არ მესმის, ეს სახელმწიფო კი არა, რაღაც დებილიზმი, იდიოტიზმი, „იზმები“ და „ისტებია“, როგორც ზვიადისტები და შევარნაძისტები. მე ზვიადისტიც და შევარდნაძისტიც ვიყავი. ახლა მზად ვარ ვიყო მალხაზისტი (ჩემი შვილის სახელია). მზადა ვარ ჩემს შვილს პირველი ტერორისტული აქტი მე მოვუწყო, თუ მაგ სიტუაციაში გაერევა. თუკი ადამიანი საკუთარ თავში შემოქმედს ვერ პოულობ ს, მაშინ არც მუსიკაა საჭირო, არც ლექსები, არც საერთოდ, ხელოვნება. აქედან გასვლაა საჭირო. ჩემი აზრით, საქართველო ყველაზე თავისუფალი ციხეა. სადაც გინდა იქ იბორიალე, გარეთ ვერ გახვალ, არ გაგიშვებენ და იმიტომ.

მე „აუტსაიდერში“ იმიტომ კი არ მომიწია ცხოვრება, აუტში რომ ვარ და რაღაცა... ქართულ ენაზე „აუტს“ უფრო მეტი დატვირთვა აქვს. მე წრეზე ვცხოვრობ. თუ ხაზის რომელიმე მხარეს ხარ, ყველა შემთხვევაში, მაინც გარეთ ცხოვრობ. ამას ყიდულობენ და მე არ მიყიდია. თუ ფული ავიღე, საკუთარ თავს მივხედავ, რადგან ხელფასს არავინ მიხდის. ფულს მაშინ მომცემენ, როცა დავჭირდები, ერთი მაგათი დედაც... სადაც უნდა წავიდე, ჩემს ფუნქციას შევასრულებ. თუ საკუთარ „მე“-ში სასრული არ გაგაჩნია, მაშინ ღმერთთან მართალი ხარ.

– რობი, შენი აზრით, რა მდგომარეობაშია დღეს ქართული კულტურა?

– ძალიან მძლავრი რეფორმებია საჭირო. ძაან მაგარ ისტორიულ მონაკვეთში ვიმყოფებით. ჩვენ კურთხეულ მიწაზე ვცხოვრობთ. ამას წინათ, მუზეუმიდან რელიგიური სიმდიდრეები გაჰქონდათ. დედას გეფიცები, მართლა გაყიდიდნენ. რელიგია სულის კულტურაა. ქართულ კულტურას აღორძინება კი არა, ცხოვრება სჭირდება! ერთი ენა დაგვრჩა და აქაც კუთხურობას ებრძვიან. მეგრელები მეგრულად რატომ ლაპარაკობენო, ისინი აფხაზები კი არა, აფსუები არიანო, კახელები კახურად რატომ უქცევენო და ა.შ. ამ დროს ტელევიზიით ზოგადსაკაცობრიო ღირებულებებზე საუბრობენ. ახლა უკვე ქართული კულტურის სიკვდილზე მსჯელობენ. ტერიტორიებთან ერთად ჩვენი კულტურაც იკარგება. ბოლოს, ალბათ, იმ ტუალეტიდანაც გამოგვყრიან, ზემოთ რომ ვახსენე. ჩვენ ქუჩაში ლოთებს გვეძახიან, მაგრამ ვიცით, რომ ოჯახში ლოთობა არ შეიძლება. სახლში წესრიგი უნდა იყოს, მაგრამ გვაქვს კი ჩვენ სახლი? რაც უნდა მიყვარდეს ადამიანი, ძალიან ახლობელი თუ არაა, სახლში ვერ მივიღებ. მიუხედავად იმისა, რომ თეატრს დიდ პატივს ვცემ, მაგარ იდიოტიზმს ვხედავ მაგაში. უყურონ მთელი ცხოვრება რობერტ სტურუას და დადგან მთელი ცხოვრების განმავლობაში მხოლოდ შექსპირი. კონსტანტინე გამსახურდიას ჩემს ფეხებს შეეხებიან, რადგან მათთვის ის ძალზედ თანამედროვეა. ისინი კი სიძველეში ეძებენ თანამედროვეობას! მე თურმე, ამერიკელისგან და ინგლისელისგან უნდა ავიღო მაგალითი და ყველას დაავიწყდა, რომ ხორუმი ქართული ცეკვაა, – აქ ნაწარმოებს არ ვგულისხმობ.