Monday, May 26, 2003

ბებერი და ახალი მუსიკა

ვისაც ეჭვი ეპარება, რომ მუსიკა არ ვითარდება, რამდენიმე ახალი ალბომის მოსმენას ვურჩევ. მათ შორის, გამოვარჩევდი ბრიტანული „რადიოჰედის“ უახლეს ალბომს „Hail To The Thief“ („ქურდის მისალმება“), რომლის ოფიციალური რელიზის დღე 9 ივნისია.

მიუხედავად ამისა, რუსმა აუდიო „მეკობრეებმა“ უკვე გამოსცეს ამ მართლაც უძლიერესი ალბომის კომპაქტ-დისკი. მათი წყალობით დისკი უკვე იყიდება თბილისშიც. ჩემი ვარაუდით, ეს ალბომი აუცილებლად ეპოქალური გახდება. ასეთი გენიალური ჩანაწერი ყოველ ათწლეულში ერთჯერ ან ორჯერ გამოდის. ის თანაბრად მოეწონება, როგორც სუფთა როკის, ისე ელექტრონული ანდერგრაუნდის მსმენელს.

მოკლედ, რომ ვთქვათ, „რადიოჰედის“ ხელოვნება განკუთვნილია პროგრესული მუსიკის მოყვარულთათვის. სამწუხაროდ, თანამედროვე როკ-ჯგუფების უმრავლესობა თანდათან დაემგვანა რაღაც მანუფაქტურულ სერიულ პოპსა ფსევდოროკის იდეოლოგს. ბევრი მათგანი მხოლოდ ფულის შოვნისთვისაა შექმნილი და მათი ხელოვნება ძალიან ჩვეულებრივი „პლასტმასაა“.

შოუ-ბიზნესის ზედაპირზე მყოფმა ვითომ ალტერნატიულმა და ძველმა როკ-ჯგუფებმა თითქოს დაკარგეს თანამედროვე, რეალური ცხოვრების რიტმიკა. ამ რიტმებმა თავისი ადგილი მხოლოდ პროგრესულ ელექტრონულ მუსიკაში ნახეს. თანამედროვე როკ-მუსიკოსების უმრავლესობამ ლოზუნგით „გაუმარჯოს როკ-ენ-როლს“ იგნორირება გაუკეთა ახალ რიტმებს და ვეღარ გაშორდა „ლედ ზეპელინის“, „სექს პისტოლზის“, „ნირვანას“, „მეტალიკას“ და „მოტორჰედის“ უკვე „წვერებიან“, გასული საუკუნის რიტმებს. ეს კი, რა თქმა უნდა, სასაცილოა და მათი დღეს შესრულება უფრო მაზოხიზმს წააგავს. ზემოთ ჩამოთვლილი ჯგუფები მხოლოდ გასული საუკუნის 70-იანი, 80-იანი და 90-იანი წლების მუსიკას ასრულებენ და ისინი უკვე კლასიკოსებად იქცნენ.

წარმოიდგინეთ, რა სასაცილო იქნება, ვიღაც თანამედროვე კომპოზიტორმა ვივალდის ან მოცარტის მსგავსი მუსიკა რომ შექმნას. გაუთვითცნობიერებლობის ნიშანია ისიც, როდესაც ადამიანი ამტკიცებს, რომ „ლედ ზეპელინზე“ მაგარი მუსიკა არ შექმნილა და პოპსავიკს ეძახის თუნდაც ელექტრონული ანდერგრაუნდის ჯგუფების „ანდერვორლდის“ და ‘ქემიკალ ბროზერსის“ მსმენელს.

თანამედროვე როკ-ჯგუფებს სწორედ თანამედროვე რიტმის, ცხოვრების შეგრძნება აკლიათ. სწორედ ამიტომ წალეკა მსოფლიო პოპსამ. თუკი გასული საუკუნის 70-იანებში რომელიმე წლის საუკეთესო შემსრულებელი ჯიმი ჰენდრიქსი ან „ლედ ზეპელინი“ იყო, დღეს ასეთი ბრიტნი სპირსი და კრისტინა აგილერა გახდა. როგორც ხედავთ, პოპ-მუსიკამ საშინელი რეგრესი განიცადა სწორედ იმიტომ, რომ დღეს მუსიკა აღარ არის თანამედროვე ტემპის გამომხატველი.

ამავე დროს, ბევრი როკ-მუსიკოსი ცდილობს, ბღავილითა და კივილით მიიქციოს ყურადღება, მაგრამ, ხშირ შემთხვევაში, მათი წივილ-კივილი არაბუნებრივია. ვერაფრით დავიჯერებ იმას, რომ ნორვეგიელს ან შვედს ასეთი საშინელი სოციალური მდგომარეობა ჰქონდეს. მათი მუსიკა მხოლოდ ფსევდოპროტესტულია და ბღავილი ყურადღების მიპყრობის ფანდია ალბომის კარგად გასაყიდად. სრულიად არ მიკვირს, რომ ჯგუფ „მოტორჰედს“ დღესაც მძლავრი მეტალისტური ჟღერადობა აქვს, რადგან მისმა ლიდერმა ლემი კილმისტერმა საკუთარი თავი ამ მიმართულებას შესწირა, მაგრამ ხშირად გაურკვეველია, რატომ ცდილობს 80-იან წლებში დაბადებული მუსიკოსი მას წაბაძოს და ზუსტი ასლირება გაუკეთოს „მოტორჰედის“ უკვე ძველ, ბებერ რიტმს.

თუ დაფიქრებულხართ, პლანტსა და პეიჯს თავის დროზე კომპიუტერი და მობილური ტელეფონი რომ ჰქონოდათ, როგორ მუსიკას დაწერდა „ლედ ზეპელინი“? არ მითხრათ, მაინც იგივეს, რასაც აკეთებდნენო, ვერაფრით დაგიჯერებთ, რადგან ისინი თავის დროზე „პინკ ფლოიდთან“ და სხვა მართლა მაგარ ჯგუფებთან ერთად ყველაზე პროგრესულები იყვნენ. სწორედ ამიტომ გახდნენ მუსიკის კლასიკოსები (ამ სიტყვის ნუ შეგვეშინდება).

თუ გავითვალისწინებთ, რომ საქართველო ევროპული განვითარების დონეს რამდენიმე ათეული წლით ჩამორჩება, მაშინ მხოლოდ ძველი როკის მოყვარული ჩვენი ქართველი მსმენელების მესმის. ამაში რომ თავად დარწმუნდეთ, გირჩევთ გადაიკითხოთ (ან წაიკითხოთ) ცნობილი ინგლისელი მწერლის ენტონი ბერჯესის 1962 წელს დაწერილი შედევრი „მექანიკური ფორთოხალი“. დამერწმუნეთ, ამ წიგნში განვითარებული სიუჟეტები დღეს ჩვენთვის იმდენად რეალურია, გეგონებათ ქართველმა მწერალმა სულ ახლახანს დაწერაო.

თანამედროვე ტემპის შეგრძნების გარეშე კი ძალიან რთულია ძველი მენტალიტეტისაგან განთავისუფლება. ასეთი ტემპი მთელ როკ-მუსიკაში მხოლოდ თითზე ჩამოსათვლელ ისეთ გენიალურ მუსიკოსებს გააჩნიათ, როგორებიც არიან დევიდ ბოუვი, პიტერ გებრიელი, ბიორკი და სხვები. მათ შორის, დღეს თამამად შეგვიძლია ვახსენოთ „რადიოჰედიც“, რომელიც საუკეთესო მხატვარია (საუკეთესოთა შორის). ამაში კი მისი ახალი ალბომის მოსმენის შემდეგ დარწმუნდებით.

No comments:

Post a Comment