Wednesday, November 15, 2000

ფ(პ)ოსტმოდერნისტი დათო ევგენიძე

შაბათს, 4 ნოემბერს „ვარსკვლავები“ დაესწრო დათო ევგენიძისა და კლუბ „სარაჯიშვილის“ მიერ მოწყობილ აქციას „ფოსტმოდერნი“, რომელიც „თეატრალურ სარდაფში“ ჩატარდა. აქციის მსვლელობისას დათო ევგენიძის ნაცნობ-მეგობრებმა ანონიმური წერილები და პატარა ჩანახატები ჩაყარეს სპეციალურად მოტანილ სადარბაზოების საფოსტო ყუთებში. შემდეგ ეს ყუთები გაიხსნა და ქაღალდის ნაგლეჯები და ფურცლები, ანუ წერილები გამოიკრა ერთ დიდ, კარგად განათებულ კედელზე. აი, ზოგიერთი მოკლე შეტყობინება: „ძალიან არ მიყვარხარ“, „დათო, მაგარი როჟა ხარ, ბოზიშვილი ვიყო“, „ხალხო, ძალიან მაგრად მინდა LSD, დამეხმარეთ! გამომეხმაურეთ 02-ზე“, „მომწონდა ქალი, მე მინდა პლანი“, „გახსოვდეს, გიყვარდეს ყველა“, Пить вредно, а не пить – скучно, „ამაღამ აივანზე დაწექი, მოგიტაცებ!“ და მრავალი სხვა. რა თქმა უნდა, აღნიშნული აქციით ვისარგებლე და ინტერვიუ ვთხოვე მის ორგანიზატორს, ევროპასა და საქართველოში სახელგანთქმულ მუსიკოსს დათო ევგენიძეს.

* * *

– დათო, რატომ გაგიჩნდათ სურვილი, ჩაგეტარებინათ „ფოსტმოდერნის“ – აი, ასეთი აქცია? 

– როგორც იცით, არსებობს პოსტმოდერნის მიმდინარეობა, შეიცვალა ერთი ასო, ანუ „პ“ – „ფ“-თი და გახდა „ფოსტმოდერნი“. ამ შემთხვევაში ვგულისხმობდი ფოსტის მიმდინარეობასაც. კომპიუტერის, e-mail-ის, ინტერნეტის გაჩენით, წერილი, ასე რომ ვთქვათ, მოკვდა. ჩემი აზრით, წერილს თავისი იდუმალება აქვს ძალიან დიდი, თუნდაც იმ გზით, რასაც იგი გადის ქვეყნიდან ქვეყანაში. აქ თუნდაც გეოგრაფიული გზა ვიგულისხმოთ. საქართველოდან გაგზავნილი წერილი, ვთქვათ, საფრანგეთში ძალიან ბევრ ქვეყნებს გაივლის, უამრავ ამინდს გამოიცვლის, ამიტომ წერილი ცოცხლობს და ენერგიით სავსე მიდის ადრესატთან. მე ვიგრძენი, რომ ძალიან დიდი ხანია რაც წერილი არ მიმიღია და არც გამიგზავნია. მონატრების შეგრძნება გამიჩნდა, დარწმუნებული ვიყავი, რომ სხვებსაც იგივე გრძნობა გაუჩნდათ. გავაკეთე ასეთი აქცია: სადარბაზო შემოვიყვანე საგამოფენო სივრცეში და იმ ხალხმა, ვინც აქ მოვიდა, ყველამ ჩაყარა საკუთარი სურვილი. დღეს კი მოხდა ამ გრძნობების, სურვილების ექსპოზიცია. ამ შემთხვევაში პერსონიფიკაციაც გამორიცხა, რადგან მე აქ ვარ გამტარი, ანუ ფოსტალიონი.

– ე.ი. ეს მტრედების მოტანილი წერილებია. დათო, თუ აპირებთ ამ მართლაც გულახდილი (თუნდაც ანონიმურობის გამო) აქციის მუსიკაში აჟღერებას, თქვენ ხომ მაინც მუსიკოსი ხართ, პირველ რიგში? 

– ეს ენერგიის სახით იქნება და არა ფორმის სახით. ეს აქცია ჩემს სულიერ სივრცეს შეეხო და არ შეიძლება, ჩემს მუსიკაშიც არ აისახოს ემოციურ დონეზე.

– ორიოდე სიტყვით თქვენი ავტობიოგრაფიული ცნობები... 

– დავიბადე 1958 წლის 2 დეკემბერს. ვარ მშვილდოსანი, წლებით – ძაღლი, წარმოშობით – თბილისელი. ბავშვობიდან, 6 წლის ასაკიდან ვარ სცენაზე. დავამთავრე ზაქარია ფალიაშვილის სახელობის მუსიკალური ათწლედი. მერე პირდაპირ ჩავაბარე მოსკოვის კონსერვატორიის კომპოზიციის კლასში. დავამთავრე ასპირანტურა. ამ პერიოდში ბევრ კონკურსსა და ფესტივალში მაქვს მონაწილეობა მიღებული. სწავლის პერიოდში ოთხგზის გრან-პრის მფლობელი გავხდი – ორჯერ, როგორც კომპოზიტორი, ერთხელ, როგორც იმპროვიზატორი და ერთხელაც როგორც პიანისტი. ამავე წლებში ვიმუშავე ძალიან ბევრ სპექტაკლსა და ფილმზე. ასპირანტურის დამთავრების შემდეგ დავიწყე საზღვარგარეთ გასვლაც – ეს 14-წლიანი ციკლია. ეს ქვეყნებია: ესპანეთი, საფრანგეთი, აშშ, იტალია. იქ ვიწერებოდი, ვატარებდი კონცერტებს, განსაკუთრებით სანტა-კრუზის კონსერვატორიაში კომპოზიციის კლასს. 

მოსკოვში მქონდა ძალიან კომერციული პერიოდი: ესტრადის მომღერალი ორბაკაიტესთან და იქაურ შოუბიზნესის წარმომადგენლებთან ვმუშაობდი, რასაც მე დაკარგულ დროდ მივიჩნევ. მუსიკის გარეშე წამიც არ მიცხოვრია. ჩაწერილი მაქვს კომპაქტ-დისკები, ვწერ ოპერებს, ვაფორმებ სპექტაკლებსა და ფილმებს როგორც საქართველოში, ისე საზღვარგარეთ.

– რას უსმენთ? 

– სულ მოცარტს ვუსმენ, ასევე – ბეთჰოვენს, ბახს და სხვა კლასიკოსებს. ვუსმენ „ბითლზებს“, რომელთა მუსიკაც ჩემია და ჩემს ბავშვობასთანაა დაკავშირებული. აგრეთვე Weather Report-ს, ჯო ზავინულს, მაილს დეივისს, ქეი ჯარეტს... ყველაფერს ვუსმენ, რაც კი სივრცეში ჟღერს. ე.ი. სივრცეს სჭირდება და მაინტერესებს. ალტერნატიული როკი მომწონს, ძალიან მიყვარს კურტ კობეინი, ჯიმ მორისონი... ეს ძალიან საინტერესოა, მაგრამ შოუბიზნესში ეს სახელწოდება თავის სახელს უკვე აღარ ამართლებს, რადგან ის მისივე ერთი ნაწილია, თუმდაც MTv-ში მთელი ერთი განყოფილება ეთმობა. ამიტომ ალტერნატივა პოპ-მუსიკის ერთ-ერთი ნაწილია. ხოლო თავად პოპ-მუსიკაში ალტერნატივა ჩემთვის ყველაზე ახლობელია.

– დათო, თქვენი აზრით, ხართ თუ არა, ვარსკვლავი?