დღეს, როდესაც ყველანი გადარბენებზე (გაწამაწიაში) ვართ (გინდაც საქმე არ გვქონდეს), როდესაც საკუთარი დაკავებულობის გამო ახლობლებსა და ნათესავებსაც ვივიწყებთ, როდესაც კომპიუტერის მოციმციმე შუქს თვალს ვეღარ ვაშორებთ, როდესაც ყველანაირ წვრილმანზე ნერვები გვაწყდება, როდესაც არაფრის დრო აღარ გვრჩება, ლევან ბერძენიშვილის ნათქვამის არ იყოს, ძალიან რთულია წიგნმა თავი წაგაკითხოს, ან მუსიკამ თავი მოგასმენინოს, თუ მას ვინმეს ხათრით არ კითხულობ, ან არ უსმენ. თუმცა ძალით, ვინმეს ხათრით კითხვა-მოსმენა პირველ რიგში, საკუთარი თავის მოტყუებაა, რადგან ძალიან ცუდია, როდესაც კარგი წიგნის ან შესანიშნავი მელოდიის ნაცვლად, ხელში ნაგავი შეგრჩება. ეს ნიშნავს, რომ ამ ატომურ და ციფრულ ეპოქაში, როდესაც ყოველ წამს განუსაზღვრელი ფასი ადევს, ჩვენნაირი „დაკავებული“ და „მოფუსფუსე“ ადამიანებისათვის ასეთი ნაწარმოებების კითხვა-მოსმენის პროცესი დროის ტყუილუბრალოდ გაფლანგვა გამოდის. როგორც იტყვიან, დაკარგულ დროს აღარავინ დაგვიბრუნებს.
კულტურაზე გამახსენდა, დღეს საქართველოში ყველაზე კარგად არა კულტურული (ანდა კონტრკულტურული) პროდუქცია, არამედ კულტურისტების პლასტმასური ქმნილებები საღდება. მოგეხსენებათ, კულტურისტები ერთგვარი სპორტსმენები არიან, რომელთა მოღვაწეობა კუნთების კარგად დაყენებაში გამოიხატება. ტვინს რომ კუნთები ჰქონოდა, ალბათ გენიოსები და უბრალოდ ჭკვიანი ადამიანებიც ტვინის ბიცეფსებით თუ ტრიცეფსებით დაფასდებოდნენ, მაგრამ ტვინი ცენტრალური ნერვული სისტემის მთავარი დირიჟორია, ამიტომ გონებით მშრომელის ამაგი, სწორედ მისი გრძნობიერებით ფასდება. ამ ჩვენი კულტურისტებისთვის მთავარი ხარისხი კი არა, – რაოდენობაა. ანუ კულტურისტ მწერალს თავი მოაქვს იმით, თუ რამდენი წიგნი აქვს დაწერილი. არადა, ამ წიგნთა უმრავლესობა, ბოდიში(თ), მაგრამ მაკულატურაა (ისე როგორ ჰგავს ეს სიტყვა მასკულტურას). კულტურისტი მუსიკოსი კი თავისი ალბომების, სიმღერების და დუეტების რაოდენობით მარიაჟობს (ვაი, ასეთების პატრონს, უბედურს), კულტურისტი მხატვარი გამოფენებითა და რაც შეიძლება გაუგებარი ნახატებით იწონებს თავს. დარწმუნებული ვარ, ბევრ მათგანს, თავადაც არ ესმის, საერთოდ, რას ხატავს. კულტურისტი პოეტების ხომ საერთოდ ვერაფერს გაიგებს კაცი. ამიხსენით, რას უნდა ნიშნავდეს ასეთი „პოეტური“ ფრაზა: „გოგირდმჟავასფერი სიყვარულით მთვარის სტაფილოსფერ მატარებელში დამახრჩვე“, ან „სიზმრიან ტაფებზე დაგოზილი სიამოვნება მიხმობს“...
ძალიან „მაგარია“ ჩვენი კულტურისტული კინემატოგრაფია, რომელშიც მთელი ფილმის განმავლობაში მხოლოდ ჩაბნელებული, შემაწუხებელი კადრები ჩანს და მატარებლის რახრახი ისმის, აქაოდა, დახეთ, რამდენი საიდუმლო და სიბრძნეა ქართულ სინამდვილეშიო. კულტურისტ პოზიორი რეჟისორები ვერ ამჩნევენ, რომ თავად აბნელებენ ისედაც ბნელ ყოფას. დასავლურ ფილმებში ჯოჯოხეთსაც კი არ იღებენ ბნელი კადრებით. თეატრში კი მსახიობები, რატომღაც, მსახიობებივით თამაშობენ იმის ნაცვლად, რომ ადამიანები განასახიერონ. ანდა, რა საშინელებაა, ამდენი დაყენებული, ძალიანმსახიობური სიფათების ცქერა კინოში, თეატრსა და ტელევიზიებში. მოკლედ რომ ვთქვა, ესენი სპორტსმენების სახელსაც კი შეგაძულებენ კაცს (და ქალსაც). რას გვერჩიან, ვერ გამიგია.
ამ მასობრივი უსაქმურობისა და ე.წ. გაწამაწიების პერიოდში, ბოლო ორი თვის განმავლობაში, ორმა შემოქმედებითმა ნაყოფმა იმდენად მომხიბლა, რომ ამ ბოლო დროს, ამათგან მიღებული სიამოვნებისაგან დეპრესიაშიც კი ჩავვარდი. ვხუმრობ, რა თქმა უნდა! საბედნიეროდ, ერთი ნაწარმოები (დავკონკრეტდები და ვიტყვი, რომ წიგნია) აბსოლუტურად ქართულია. ეს არის ზაზა ბურჭულაძის „მინერალური ჯაზი“. ჩემი აზრით, თანამედროვე ქართულ კულტურაში, ალბათ, არ შექმნილა ასეთი მართალი (ხაზს ვუსვამ) შედევრი. არ გახლავართ ლიტერატურათმცოდნე, ამიტომ თავს უფლებას ვერ მივცემ, ეს წიგნი დაწვრილებით განვიხილო (ამას არც არავინ მთხოვს). ამ ქმნილებას თავად ავტორი, ანტირომანს უწოდებს. მართლაც, თავად ავტორის მიერ მართულ ამდენ ზომბირებულ პერსონაჟს, ვერც ერთ, დღემდე დაწერილ რომანში ვერ წააწყდებით. ყველასა და ყველაფერზე საოცრად გაჯავრებული მწერალი ყველას უმტკიცებს, რომ მან არ იცის, როგორ იწერება კარგი წიგნი, თუმცა დანამდვილებით იცის, როგორ არ იწერება იგი. თუკი ირგვლივ მიმოვიხედავთ, თვალნათლივ დავინახავთ ყველაფერს, რაც წიგნში ხდება და რაზეც თავად ავტორი ირონიულად საუბრობს. ნაცრისფერი რეალობა, მასობრივი ზომბირება, პადხალიმობა, რელიგიური ფანატიზმი, ქალაქური მატრაკვეცობა, მხოლოდ წარსულით არსებობა, სიბრმავე, სიბინძურე, ქართული ხელოვნების კლანურობა, პოზიორობა, აბსურდულობა და მრავალი სხვა, ამ წიგნში გამორჩეულად თვალშისაცემია. ვფიქრობ, ეს მართლაც XXI საუკუნის ახალი ქართული ლიტერატურაა.
მეორე ნაწარმოები მუსიკალურია და ეს არის ინგლისური ჯგუფის Radiohead-ის ახალი ალბომი Hail To The Thief. ანტირომან „მინერალური ჯაზის“ გაცნობის მსურველებს შეგიძლიათ ეს წიგნი „რადიოჰედის“ აღნიშნული ალბომის ფონზე წაიკითხოთ. არც ერთი გაგაწბილებთ და თქვენც ორმაგ სიამოვნებას მიიღებთ, ანუ გაეცნობით ისტორიაში პირველ ქართულ ანტირომანს და თან მოუსმენთ ათწლეულის სუფთა ექსპერიმენტულ ანტიპოპურ (ანტიპოპსაზე რომ აღარაფერი ვთქვა) შედევრს.
კულტურაზე გამახსენდა, დღეს საქართველოში ყველაზე კარგად არა კულტურული (ანდა კონტრკულტურული) პროდუქცია, არამედ კულტურისტების პლასტმასური ქმნილებები საღდება. მოგეხსენებათ, კულტურისტები ერთგვარი სპორტსმენები არიან, რომელთა მოღვაწეობა კუნთების კარგად დაყენებაში გამოიხატება. ტვინს რომ კუნთები ჰქონოდა, ალბათ გენიოსები და უბრალოდ ჭკვიანი ადამიანებიც ტვინის ბიცეფსებით თუ ტრიცეფსებით დაფასდებოდნენ, მაგრამ ტვინი ცენტრალური ნერვული სისტემის მთავარი დირიჟორია, ამიტომ გონებით მშრომელის ამაგი, სწორედ მისი გრძნობიერებით ფასდება. ამ ჩვენი კულტურისტებისთვის მთავარი ხარისხი კი არა, – რაოდენობაა. ანუ კულტურისტ მწერალს თავი მოაქვს იმით, თუ რამდენი წიგნი აქვს დაწერილი. არადა, ამ წიგნთა უმრავლესობა, ბოდიში(თ), მაგრამ მაკულატურაა (ისე როგორ ჰგავს ეს სიტყვა მასკულტურას). კულტურისტი მუსიკოსი კი თავისი ალბომების, სიმღერების და დუეტების რაოდენობით მარიაჟობს (ვაი, ასეთების პატრონს, უბედურს), კულტურისტი მხატვარი გამოფენებითა და რაც შეიძლება გაუგებარი ნახატებით იწონებს თავს. დარწმუნებული ვარ, ბევრ მათგანს, თავადაც არ ესმის, საერთოდ, რას ხატავს. კულტურისტი პოეტების ხომ საერთოდ ვერაფერს გაიგებს კაცი. ამიხსენით, რას უნდა ნიშნავდეს ასეთი „პოეტური“ ფრაზა: „გოგირდმჟავასფერი სიყვარულით მთვარის სტაფილოსფერ მატარებელში დამახრჩვე“, ან „სიზმრიან ტაფებზე დაგოზილი სიამოვნება მიხმობს“...
ძალიან „მაგარია“ ჩვენი კულტურისტული კინემატოგრაფია, რომელშიც მთელი ფილმის განმავლობაში მხოლოდ ჩაბნელებული, შემაწუხებელი კადრები ჩანს და მატარებლის რახრახი ისმის, აქაოდა, დახეთ, რამდენი საიდუმლო და სიბრძნეა ქართულ სინამდვილეშიო. კულტურისტ პოზიორი რეჟისორები ვერ ამჩნევენ, რომ თავად აბნელებენ ისედაც ბნელ ყოფას. დასავლურ ფილმებში ჯოჯოხეთსაც კი არ იღებენ ბნელი კადრებით. თეატრში კი მსახიობები, რატომღაც, მსახიობებივით თამაშობენ იმის ნაცვლად, რომ ადამიანები განასახიერონ. ანდა, რა საშინელებაა, ამდენი დაყენებული, ძალიანმსახიობური სიფათების ცქერა კინოში, თეატრსა და ტელევიზიებში. მოკლედ რომ ვთქვა, ესენი სპორტსმენების სახელსაც კი შეგაძულებენ კაცს (და ქალსაც). რას გვერჩიან, ვერ გამიგია.
ამ მასობრივი უსაქმურობისა და ე.წ. გაწამაწიების პერიოდში, ბოლო ორი თვის განმავლობაში, ორმა შემოქმედებითმა ნაყოფმა იმდენად მომხიბლა, რომ ამ ბოლო დროს, ამათგან მიღებული სიამოვნებისაგან დეპრესიაშიც კი ჩავვარდი. ვხუმრობ, რა თქმა უნდა! საბედნიეროდ, ერთი ნაწარმოები (დავკონკრეტდები და ვიტყვი, რომ წიგნია) აბსოლუტურად ქართულია. ეს არის ზაზა ბურჭულაძის „მინერალური ჯაზი“. ჩემი აზრით, თანამედროვე ქართულ კულტურაში, ალბათ, არ შექმნილა ასეთი მართალი (ხაზს ვუსვამ) შედევრი. არ გახლავართ ლიტერატურათმცოდნე, ამიტომ თავს უფლებას ვერ მივცემ, ეს წიგნი დაწვრილებით განვიხილო (ამას არც არავინ მთხოვს). ამ ქმნილებას თავად ავტორი, ანტირომანს უწოდებს. მართლაც, თავად ავტორის მიერ მართულ ამდენ ზომბირებულ პერსონაჟს, ვერც ერთ, დღემდე დაწერილ რომანში ვერ წააწყდებით. ყველასა და ყველაფერზე საოცრად გაჯავრებული მწერალი ყველას უმტკიცებს, რომ მან არ იცის, როგორ იწერება კარგი წიგნი, თუმცა დანამდვილებით იცის, როგორ არ იწერება იგი. თუკი ირგვლივ მიმოვიხედავთ, თვალნათლივ დავინახავთ ყველაფერს, რაც წიგნში ხდება და რაზეც თავად ავტორი ირონიულად საუბრობს. ნაცრისფერი რეალობა, მასობრივი ზომბირება, პადხალიმობა, რელიგიური ფანატიზმი, ქალაქური მატრაკვეცობა, მხოლოდ წარსულით არსებობა, სიბრმავე, სიბინძურე, ქართული ხელოვნების კლანურობა, პოზიორობა, აბსურდულობა და მრავალი სხვა, ამ წიგნში გამორჩეულად თვალშისაცემია. ვფიქრობ, ეს მართლაც XXI საუკუნის ახალი ქართული ლიტერატურაა.
მეორე ნაწარმოები მუსიკალურია და ეს არის ინგლისური ჯგუფის Radiohead-ის ახალი ალბომი Hail To The Thief. ანტირომან „მინერალური ჯაზის“ გაცნობის მსურველებს შეგიძლიათ ეს წიგნი „რადიოჰედის“ აღნიშნული ალბომის ფონზე წაიკითხოთ. არც ერთი გაგაწბილებთ და თქვენც ორმაგ სიამოვნებას მიიღებთ, ანუ გაეცნობით ისტორიაში პირველ ქართულ ანტირომანს და თან მოუსმენთ ათწლეულის სუფთა ექსპერიმენტულ ანტიპოპურ (ანტიპოპსაზე რომ აღარაფერი ვთქვა) შედევრს.
No comments:
Post a Comment