Monday, November 4, 2002

თბილისური სეპარატიზმი

ყველასათვის ცნობილია, რომ თბილისი ჩვენი დედაქალაქია, მართლაც უმშვენიერესი და ულამაზესი ქალაქი. თუმცა, ჩემის აზრით, საქართველოში არ არსებობს ფორმით ისეთი მახინჯი დღესასწაული, როგორიც „თბილისობაა“. რა თქმა უნდა, ევროპის თითქმის ყველა ქალაქში ტარდება მსგავსი ქალაქური დღესასწაულები, მაგრამ ეს არის ბუნებრივი, არა ვინმეზე თავსმოხვეული და არა ისეთი ტრიპაჩული, როგორც აქ.

თბილისი დაიცენტრა! თბილისი ისეთივე ცენტრად იქცა, როგორც სსრკ-ში მოსკოვი იყო. საქართველოს დედაქალაქი ცენტრია, სხვა ყველა დანარჩენი – რეგიონი, რაიონი, პროვინცია და ა.შ. ალბათ, ნებისმიერ ქალაქს საშინლად ესადაგება სიტყვა ცენტრი! „თბილისობაზე“ კი, საღრეოდ, საქართველოს სხვადასხვა კუთხის შვილები ჩამოდიან.

უნდა გენახათ ბოლო „თბილისობისას“ რა საშინელი ტელეგადაცემები გადიოდა სახელმწიფო ტელევიზიით. უკვე ბებერი (რა თქმა უნდა სულით), გადაღრძუებული და კონფორმისტი პოეტები, მეცნიერები და ხელმოცარული კომპოზიტორები რა გრძლად და ემოციურად ცდილობდნენ საკუთარი დედაქალაქისადმი სიყვარულის დამტკიცებას. ამაში ცუდი არაფერია, მაგრამ ხშირად, ზედმეტი მოსდიოდათ. მაგალითად, ერთ-ერთი ცნობილი კომპოზიტორი ამტკიცებდა, რომ ყველაზე კარგი სიმღერა, ლექსი თუ მოთხრობა თბილისში იწერებაო. ამ სიტყვების მოსმენის შემდეგ ძალიან შემეცოდნენ: ქუთაისელი ზაქარია ფალიაშვილი, ბაღდათელი რეზო ლაღიძე, ვანელი გალაკტიონი, ქუთაისელი პაოლო იაშვილი (საერთოდ „ცისფერყანწელები“), სხვიტორელი აკაკი წერეთელი, მირზაანელი ფიროსმანი, ჩარგლელი ვაჟა-ფშაველა, ყვარლელი ილია ჭავჭავაძე და სხვები, რომლებიც საქართველოს სოფლებსა და სხვა ქალაქებში მუზებს ჰყავდათ მიტოვებულები.

ძალიან გთხოვთ, ამიხსენით, რას ნიშნავს გამოთქმები: „მხოლოდ თბილისში იგრძნობა ნაღდი კაცურ-კაცობა“, „თბილისი ქართველთა სალოცავი ხატია“ (სოხუმი ან ცხინვალი, რა თქმა უნდა, არა) და ა.შ. ამ ფრაზებს წლევანდელ „თბილისობაზე“ დაემატა ქართველი „საზოგადო მოღვაწეების“ კიდევ ერთი მოწოდება: „გავათავისუფლოთ თბილისი გოიმებისგან“!

აი, ეს მართლაც მესმის!

ხშირად გამიგონია, რომ თბილისი საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან ჩამოსული სოფლელებით გაივსო. ვინც ამას გაჰყვირის, აუცილებლად მინდა ვკითხო: რატომ მისტირით წინა საუკუნეების თბილისს, როდესაც ქალაქის მოსახლეობის უმეტესობა სხვა ქვეყნებიდან იყო ჩამოსული და თბილისი სავსე იყო კინტოებით? რატომ გაღიზიანებთ ამ ცენტრალიზირებულ სახელმწიფოში საქართველოს სხვადასხვა კუთხეებიდან საშოვარზე ჩამოსული ადამიანები (რომლებსაც თქვენ გოიმებს უწოდებთ)? რატომ არ მოგწონთ, რომ ჩამოსულები, მხოლოდ ქართულად საუბრობენ და არა რუსულად ან ინგლისურად? რატომ ეძახით თელაველს, ბათუმელს, ვანელს, ახალციხელს, ზუგდიდელს და ქუთაისელს „ჩამოსულ სოფლელს“, როდესაც ზემოთ ჩამოთვლილი დასახლებული პუნქტები ქალაქებია, თანაც თბილისზე გაცილებით ძველი?

ეს კი იმიტომ ხდება, რომ მხოლოდ თბილისში – ამ დიდ თავკომბალაში წყვეტენ, რა უნდა აკეთოს კაცმა სენაკში, ამბროლაურში, სამტრედიაში, გორსა თუ მცხეთაში. ჩემი აზრით, სწორედ ამიტომ გაიტენა ჩვენი ხელიხელსაგოგმანებელი დედაქალაქი ადამიანებით. ეს ქალაქი უკვე გაიჭედა (ამას გინდ თრომბი დაარქვით, გინდ – საცობი) და მისი ზოგიერთი უბანი ნაგავსაყრელს დაემსგავსა თავისი ბაზრობებით.

თრომბიანი და დაცენტრილი თბილისის ღიპიანი „კოლორიტები“ კი დღეს ტელეეკრანებიდან გვიმტკიცებენ, რომ თბილისის გარეშე საქართველო არ იარსებებს. ღიპოსნებს ვეტყვი, რომ, პირიქით, თბილისი საქართველოს გარეშე არ იარსებებდა და ვერც ვერასოდეს იარსებებს. საქართველო მაშინაც საქართველო იყო, როდესაც მისი დედაქალაქი მცხეთა ან ქუთაისი იყო. უბრალოდ, საქართველოს სხვა კუთხეებსაც უნდა მიეცეს განვითარების საშუალება.

„თბილისობა“ კი ღირსეული დღესასწაული უნდა გახდეს, რომელიც არავის შეაწუხებს (არც თბილისელებს და არც არათბილისელებს) თავისი გაბერილი პომპეზურობით. დედაქალაქის ცენტრში სისხლიანი, დაკლული საქონლისა თუ ღორის ხორცის ნაჭრები კი არ უნდა ჩამოვკიდოთ და ჰაერში მწვადის სუნი კი არ უნდა ტრიალებდეს, დღესასწაული მშვიდი, მხიარული, ფერადი და ისეთი უნდა იყოს, როგორიც საქართველოს დედაქალაქს და თბილისელებს ეკადრება. „თბილისობისას“ ქუჩებში ღრეობები და თავდავიწყებული ღვინის სმა ისევ ჩვენი ზომბირებისთვისაა მოგონილი, ამ დღეებში ხომ, საოცრად მატულობს დანაშაულობათა და მკვლელობათა რიცხვი.

სიყვარულის მტკიცებას კი აქციები, გულზე მჯიღების კვრა, ღრეობა და „გოიმების საწინააღმდეგო“ ფაშისტური ლოზუნგები არ სჭირდება.

1 comment:

  1. tbilisis gatavkombalizmebis ert-erti ziritadi mizezi is ari,ro provinciebshi sheizleba itqvas afsoluturad mkdari cxovrebaa...da ragacnairad itvleba,ro tu ramis agketeba ginda,aucileblad tbilishi gadmosaxlebaa sachiro...mere am gadmocxovrebulebs ukan dabrunebis survili agar aqvt da kvdebian naqiraveb soroebshi da sadgac soflebshi kide cvalebit da oflis gvrit ashenebuli orsartuliani sxlebi uxavsdebat da engrevat...
    es tbilisi kide dgiti dge daxunzluli xdeba...
    da mag yvelafris ukan dgas migraciis katastrofuli problema,daclili da mitovebuli atasi sofeli da gasoflebelebuli tbilisi...
    xoooda,mag yvelafris mosagvareblad kide saqelmcifo politikis shecvlaa sachiro da socialuri pirobebis gaumjobeseba tbilis garet...chven kide jer saxelmcifo ver gvipovia da agvishenebia da sofels vin agvishenebs :(((((((

    ReplyDelete