პროფესიონალი გიტარისტი და შესანიშნავი პიროვნება დავით ხოსიტაშვილი დიდი ხნის წინ გავიცანი, როდესაც იგი ჩვენი საერთო მეგობრის – გაზეთ „რეზონანსის“ მორიგე რედაქტორის, ლევან რამიშვილის ყოფილ როკ-ჯგუფში „სამეფო გზა“ უკრავდა. ამას წინათ ლევანმა მაუწყა, რომ დათო დაოჯახდა და მისი მეუღლე პროფესიონალი მუსიკოსი, კომპოზიტორი, პიანისტი და მომღერალიაო. მალე გავიცანი ნინო ჯანჯღავა, რომელმაც მომასმენინა მისი და დათოს ერთობლივი დუეტ „სახლის“ ერთი მშვენიერი კომპოზიციის ჩანაწერი. მათი ალბომის, „წვიმა სასწაულს ახდენს“ სიმღერები უკვე ჟღერს თბილისის FM რადიოსადგურებზე: „პირველი რადიო“, „საქართველოს ხმა“, „მწვანე ტალღა“ და „რადიო 2“. ახლა გაგაცნობთ ამ მეტად მუსიკალურ ახალგაზრდა საოჯახო დუეტს.
* * *
დავით ხოსიტაშვილი: – 1993 წელს დავამთავრე სკოლა და მუსიკალური ათწლედი გიტარის განხრით. ერთი წელი უცხო ენების ინსტიტუტში ინგლისურ ენასა და ლიტერატურას ვსწავლობდი. მერე ტექნიკურ უნივერსიტეტში გადავედი ტექნიკური ინგლისურის სპეციალობაზე. ამ პერიოდში ზაფხულობით დავდიოდი თურქეთში და იქ ბარებსა და კლუბებში გიტარაზე ვუკრავდი. 1997 წელს მივედი ლევან რამიშვილის ჯგუფში „სამეფო გზა“. მასში კიდევ იყვნენ: ბესო მამინაიშვილი, ვოკალისტი გენო ჯოხიძე, ხოლო დასარტყამებზე გვეხმარებოდა მიშა მშვილდაძე ჯგუფ „რეკვიემიდან“, იგი ახლა „რადიო 105“-ელია. ჩვენ „მთვარის კლუბის“ სტუდიაში გვქონდა ჩაწერა, სადაც ამ ჯგუფის წევრები გავიცანი. ამის შემდეგ ძირითადად ვუკრავ „მთვარის კლუბში“, ზოგჯერ „ზუმბასა“ და „33ა“-ში. ახლახან ჩავწერე პროექტი ჩემს ფრანგ მეგობართან ერთად. ამ ალბომში ფრანგი ქართულად მღერის სახუმარო სიმღერებს. ჩემი და ნინას ალბომი „წვიმა სასწაულს ახდენს“ სერიოზული ნამუშევარია. ჩემთვის ეს იყო ექსპერიმენტი, რადგან აქამდე სულ ცოცხალ მუსიკასთან მქონდა საქმე. „სახლში“ კი სინთეზატორთან ერთად მომიწია ცოცხალი ინსტრუმენტის გამოყენება და სიმღერის კეთება. ეს პროექტი ნინასთან ერთად კი იმიტომ გავაკეთე, რომ ის თავისი საქმის პროფესიონალია, – კომპოზიტორია.
ნინო ჯანჯღავა: დავიბადე 1964 წელს. 1988 წელს კომპოზიციის განხრით დავამთავრე კონსერვატორია, სადაც ამჟამად ვმუშაობ. ვწერ მუსიკას თეატრისთვის. დავწერე მუსიკა კინოფილმებისთვის „მოჩვენება“ და მაია კიკაბიძის „ოქროს თევზისთვის“. ვწერ მუსიკას ბავშვებისთვის. გამოცემული მაქვს ასეთი სიმღერების კრებული. წელს ლიანა ისაკაძის საქართველოს სახელმწიფო კამერული ორკესტრი გიორგი ჟორდანიას დირიჟორობით, ჩემს ნაწარმოებს გერმანიაში შეასრულებს. მიუხედავად იმისა, რომ კომპოზიტორთა კავშირის წევრი ვარ, ცოცხალ მუსიკოსებთან ასეთი კონტაქტები იშვიათად მიწევდა.
– როგორ შეუღლდით?
ნინო: – უცნაურად მოხდა ყველაფერი. ჩვენ შორის იყო პროფესიული ურთიერთობა, მაგრამ არსებობდა სხვა არაპროფესიული ფონიც. ჩვენ ერთად ჩავწერეთ სიმღერები, მაგრამ ეს არ იყო მარტო სიმღერები. მათი ყოველი ეპიზოდი ასახავდა ჩვენი ურთიერთობის რაღაც მომენტებს. ამ სიმღერებით მე თუნდაც შენ გიყვები, მაგალითად, როგორ ვისეირნეთ ერთად მე და დათომ ბუნების წიაღში, როგორ ხე ვნახეთ და ა.შ.
– ე.ი. მუსიკას დიდი ადგილი უკავია თქვენი ოჯახის შექმნაში?
დათო: – აბა რა! ყველაფერი მუსიკით დაიწყო, მიუხედავად იმისა, რომ ლევან რამიშვილია ამის მოთავე, რადგან ნინო ჩვენთან მოვიდა, როგორც ფლეიტისტი, სხვათა შორის, კარგი ფლეიტისტია.
ნინო: – ეს შენ გეჩვენება (იცინის).
დათო: – არაფერიც არ მეჩვენება. მე შენ გაჩვენებ რეპეტიციებზე სეირს (იცინის).
– როგორ მუსიკაზე გაიზარდეთ?
ნინო: – დედაჩემი პიანისტია. როდესაც მასთან მოსწავლეები მოდიოდნენ, მე ვუსმენდი სხვადასხვა კომპოზიტორთა ნაწარმოებებს, რომელთაც შემდეგ პიანინოზე რამდენიმე თითით ვაწყობდი. ჩემზე პირველი შთაბეჭდილება მოახდინა სიმღერამ „ეს საწყალი კურდღელი“. ამის მოსმენისას ვტიროდი ხოლმე.
დათო: – თავიდან მხოლოდ კლასიკასთან მქონდა შეხება. სხვას არაფერს ვუსმენდი. რაღაც ეტაპის გავლის შემდეგ, როდესაც რამდენიმე კლასიკურ კონცერტზეც კი დავუკარი, კლასიკა მივატოვე და გადავედი უფრო საკლუბო მუსიკაზე. მერე გადავინაცვლე ჯაზში, როკში, მაგრამ ვერ ვიტყვი, რომ ჯაზს ვუკრავ, რადგან ეს მუსიკა ძალიან სერიოზული ასპექტია, რომელსაც სერიოზული დაძლევა სჭირდება. ალტერნატივებისა და ავანგარდების შემდეგ ისევ კლასიკას მივუბრუნდი. მივხვდი, რომ გრძნობების გადმომუსიკება ყველაზე კარგად კლასიკას შეუძლია. გასართობად (მე „ტრალივალის“ არ ვეძახი გართობას, ვგულისხმობ თუნდაც ჯაზ-როკს) კი დიდი სიამოვნებით მოვუსმენ და დავუკრავ თანამედროვე მუსიკას. თვითდამკვიდრება ყველა სტილის მუსიკაშია შესაძლებელი.
– დღეისათვის რა მუსიკას რთავთ ხოლმე სახლში მისვლისას?
ნინო: – ყველაფერს, გააჩნია, რა კასეტა მოჰყვება ხელს. დათომ აფრიკიდან იქაური მუსიკის ჩანაწერები ჩამოიტანა და იმას ვუსმენთ ხშირად.
დათო: – რადიოს ფონად ვრთავ ხოლმე. იქ იშვიათად ისმის კარგი მუსიკა, თუნდაც ჯაზი ან ჯაზ-როკი. ჩვენს რადიოსადგურებში ახლა უფრო ზავინულსა და კლასიკას ვუსმენ.
– თუ შეიძლება ველოდოთ თქვენი დუეტის კონცერტს ახლო მომავალში?
დათო: – ჯერ კონცერტზე არცაა ლაპარაკი, რადგან ეს აუცილებლად ცოცხლად უნდა შესრულდეს. ამას რაც სჭირდება, შენც კარგად იცი, – საჭიროა ინსტრუმენტული შესრულება, რაც მთლიანად სიმღერების სტილს შეცვლის.
– რატომ დაარქვით ჯგუფს „სახლი“?
დათო: – სხვათა შორის, რადიოს დიჯეებმა ბევრი ილაპარაკეს, რომ ადრე არსებობდა ჯგუფი „სახლი“ (იგულისხმება კახა კიკაბიძის ჯგუფი – ავტ.). ჩვენ მართლა არ გვახსოვდა ეს, თორემ შესაძლოა არც დაგვერქვა. ეს სახელი უბრალოდ ჩვენი ჯგუფის, ოჯახის ხასიათს გამოხატავს. ალბომის ჩაწერაში დაგვეხმარა მევიოლინე ელენე ცარციძე. დიდი მადლობა მას. დიდი წვლილი მიუძღვის ლევან რამიშვილს, რომლის ტექსტზეცაა აგებული მთავარი სიმღერა „წვიმა სასწაულს ახდენს“.
– რომელი ქართველი შემსრულებლები მოგწონთ თანამედროვე მუსიკაში?
ნინო: – მომწონს ის ფაქტი, რომ ბევრი მღერის. შესაძლოა, ადამიანს არ ჰქონდეს ამის მონაცემები და ამის გამო ის გააკრიტიკონ, მაგრამ მე ათასჯერ მირჩევნია, რომ ამ ადამიანმა სიმღერით, შესაძლოა ცუდად, მაგრამ საკუთარი სათქმელი თქვას. თუნდაც მარტო მეგობრისთვის იმღეროს და რადიოდან იმარიაჟოს. თავად მარიაჟი ცუდი არ არის იმის ფონზე, რასაც ჰქვია ომი, კაცის კვლა, დანების ტრიალი და ნარკოტიკები.
დათო: – თუკი ვინმეს ემღერება, იმღეროს. არავინ დაუშლის, მაგრამ როდესაც ეს უკვე ამბიციაში გადადის და იბრალებ, რომ პროფესიონალი ხარ, ხოლო შენს გვერდით – ყველა ლაწირაკია, მაშინ ეს არავის ეპატიება, რაც უნდა ვარსკვლავი იყოს. ყველაზე მეტად მომწონდა ჯგუფი Adio, ახლა უკვე ჯგუფი „შინ“. ძალიან კარგია „ზუმბა“, რომელსაც, ვფიქრობ, დიდი მომავალი აქვს. კარგია ნიაზი, რომელსაც თავისი სათქმელი აქვს. ძალიან დიდ პატივს ვცემ ირაკლი ჩარკვიანს, მიუხედავად იმისა, რომ მწერლობაში გადავარდა. გვყავს ძალიან მაღალი დონის ჯაზმენები.
– როგორც პროფესიონალები, რას ფიქრობთ, როგორ მდგომარეობაშია დღეს ქართული მუსიკა საერთოდ?
ნინო: – მე ვისაუბრებ აკადემიურ მუსიკაზე. ვერ გავიგე, რა ხდება თბილისში. ეს საშინელებაა, რადგან ფაქტიურად სიცოცხლე არ იგრძნობა. ბევრი ჩემი მეგობარი წასულია ევროპაში და აღარ ვიცი, ისინი ქართულ მუსიკას ემსახურებიან თუ იქაურს. ესტრადაზე კი ყველაფერი დუღს. კარგია, რომ რაღაც ძიებები, ექსპერიმენტები კეთდება. თანაც, საესტრადო აუდიტორია უფრო გაშლილია. ყველგან, სტადიონზეც კი შესაძლებელია მოეწყოს კონცერტი, ამიტომ არსებობს ურთიერთკონტაქტი მსმენელთან.
დათო: – კარგია სტუდიაში მუშაობა, როცა პროფესიონალ არანჟერზე ხარ დამოკიდებული. ვიღაცა ჰიტს დაგიწერს, მაგრამ ეს არ არის აღმავლობის მაჩვენებელი. აღმავლობაა, როცა სცენაზე ცოცხლად გამოდიხარ და იქვე მოგდის თავში რაღაც ახალი. ეს პროცესი ჩვენთან ძალიან ნელა მიმდინარეობს. ესტრადაზე მთავარი არ არის მარტო ხმა და ნოტების ცოდნა. აქ მთავარია იმიჯი, ანუ სად დადის ეს შემსრულებელი, რას ლაპარაკობს, როგორი მობილური აქვს, რა მანქანით დადის. მისი სკოლა სახელმწიფოა.
– ნინო, მუსიკის გარდა თუ ეწევი სხვა საქმიანობას?
ნინო: – დილით დათოს სამსახურში ვისტუმრებ. იგი „მი-ფა-სი“-ში მუშაობს და საღამოს ვიღებ სახლში (იცინის). სხვას არაფერს ვაკეთებ მუსიკის გარდა.
– ვარსკვლავობაზე თუ ოცნებობთ?
ნინო: – იცი, როგორ შემეშინდა, დათომ შენზე რომ მითხრა, ჟურნალ „ვარსკვლავებში“ მუშაობსო? რატომ? იმიტომ, რომ ჩემთვის ვარსკვლავები არიან: მარია კალასი, ჯო ზავინული, თუნდაც მერლინ მენსონი, კარაიანი... ამიტომ შემეშინდა. მე ვარსკვლავი კი არა, სანთელივით თუ გავანათე, კარგია (იცინის). ისე კი, ყველა ადამიანი შეიძლება იყოს ვარსკვლავი საკუთარი გრანდიოზული თვისებებით. მათ უნდა ახასიათებდეთ დიდი სიყვარულის უნარი.
– თქვენი აზრით, როგორი მომავალი აქვს საქართველოში მუსიკას?
ნინო: – ნამდვილად არ ვიცი, რადგან არავინ იცის, ხვალ მზე რომელი მხრიდან ამოვა (იცინის). ვფიქრობ, მუსიკა სილამაზეს და მშვენიერებას უნდა ემსახურებოდეს. მაშინ იქნება მუსიკა სიკეთის მომტანი.
დათო: – უახლოეს მომავალში აუცილებლად მაღალ დონეზე ავა ელექტრომუსიკა. ეს დაგვანახეს მამუკა ბერიკამ და ნიკა წერეთელმა, მაგრამ ერთმანეთის გარეშე ისინი ასე კარგ ალბომს ვერ გააკეთებდნენ. აკადემიურ მუსიკას კი ისეთი პირი უჩანს, რომ არა მგონია პროგრესი განიცადოს. კლასიკური კონცერტები ადრე ბევრად უფრო პროფესიონალური იყო, ვიდრე დღესაა. არ ვიცი, ეს რისი ბრალია, ალბათ იმისი, რომ ბევრი კარგი მუსიკოსი საზღვარგარეთ წავიდა. აქ რომ, ვთქვათ, ლექსო თორაძე და სხვები ჩამოვიყვანოთ კონსერვატორიის პედაგოგებად, – რა თქმა უნდა, შესაბამისი ანაზღაურებით, – მაშინ, დარწმუნებული ვარ, უძლიერესი მუსიკოსები გაიზრდებიან და თუნდაც ჩვენი ორკესტრები არაფრით ჩამოუვარდებიან არც ლონდონის, არც ვენის ორკესტრებს.
წინსვლა იქნება, რა თქმა უნდა. ცოცხალ მუსიკაში საკმაოდ კარგ პროექტებს ამზადებენ „ზუმბა“, „სოფთ იჯექტი“ და სხვები. ამ ჩანაფიქრთა განხორციელებას თანხები სჭირდება, რაც აუცილებლად იქნება, თუკი სურვილები არ გაქრა. ჩვენი პოპ-მუსიკა განვითარების პროცესშია, მაგრამ დღეს იქ, ძირითადად, მინი-დისკებზე მომუშავე ხალხი ტრიალებს. ვისურვებდი, დაენახოთ ცოცხალი შესრულების ხიბლი. ამის შემდეგ არა მგონია, მინი-დისკი ცოცხალ შესრულებას ანაცვალონ. ესთეტიკა ბუნებრივად გაიზრდება. რუსეთის დუმამ კანონით აკრძალა ფონოგრამაზე სიმღერა. დუმა მიხვდა ამას და მუსიკოსი ვეღარ უნდა მიხვდეს, ხელოვანს რომ უწოდებს საკუთარ თავს, მაგის დედა ვატირე? უკაცრავად, კონკრეტულად არავის ვგულისხმობ. საქართველოში თავად მუსიკოსებმა უნდა მოითხოვონ მხოლოდ ცოცხალი შესრულება და, შესაძლოა, კანონიც აღარ დაგვჭირდეს.
– რას უსურვებთ საკუთარ თავს და „ვარსკვლავების“ მკითხველს?
ნინო: – ყველას ვუსურვებ დიდ სიკეთეს და ამ სიკეთის კეთების სურვილს.
დათო: – ჩვენს თავს უახლოეს მომავალში სტუდიის გაკეთებას ვუსურვებ, მკითხველს კი – ბედნიერებას, კარგი შემსრულებლების მოსმენას და ნამდვილ ვარსკვლავებს. ძალიან რთულია, ვარსკვლავი უწოდო ელა ფიცჯერალდსაც და ვიღაცასაც. ვარსკვლავის ცნება არ უნდა წარმოიშვას რეკლამიდან. ადამიანი ვარსკვლავი ხდება ბუნებრივად, თავისი პროფესიონალიზმის მიხედვით. ეს უნდა აღიაროს ხალხმა, მასამ და არა რეკლამამ თუ აფიშამ.
გამოქვეყნდა 2001 წლის 5 მაისს, ჟურნალ „ვარსკვლავებში“





No comments:
Post a Comment